چکیده زمینه: مراقبین بیماران مبتلا به سرطان با چالشها و عوامل استرسزای زیادی روبرو هستند و همواره در معرض خطرات قابل توجه مرتبط با بار مراقبت قرار میگیرند که این اثرات منفی بر جنبههای مختلف زندگی آنها قابل مشاهده است. بر اساس پیشینه، درمان شناحتی رفتاری و درمان هیجانمدار هر کدام بر کیفیت زندگی مؤثر است، اما در زمینه کاربرد این درمانها و مقایسه آنها در جامعه مورد تحقیق شکاف پژوهشی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان هیجانمدار بر کیفیت زندگی در مراقبین بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. روش:روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پسآزمون با گروه گواه همراه با پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی مراقبین بیماران مبتلا به سرطان بود که از خدمات بنیاد نیکوکاری کنترل سرطان ایرانیان (مکسا) شهر مشهد در سه ماه آخر سال 1402 برای بیماران خود بهرمند میشدند. از جامعه آماری مذکور تعداد 45 نفر دارای شرایط ورود به پژوهش با روش نمونهگیری هدفمند وارد مطالعه شدند. سپس به صورت تصادفی در 3 گروه 15 نفره، (30 نفر در 2 گروه آزمایش و 15 نفر در گروه گواه) جایگزین شدند. از شاخص کیفیت زندگی (SF-36) جهت جمعآوری اطلاعات و به عنوان پیشآزمون و پسآزمون و پیگیری استفاده شد. پروتکلها شامل درمان شناختی رفتاری (یونگ و همکاران، 2008) به صورت 10 جلسه 90 دقیقهای هفتهای یک بار و درمان هیجانمدار (گرینبرگ، 20010) به صورت 8 جلسه 90 دقیقهای هفتهای یک بار بودند؛ در حالی که گروه گواه هیچگونه مداخلهای دریافت نکرد. دادهها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرنی و نرم افزار SPSS نسخه 27 تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: نتایج نشان داد کههر دو درمان شناختی رفتاری و درمان هیجان مدار بر برخی از مؤلفههای کیفیت زندگی مراقبین بیماران مبتلا به سرطان مؤثر است (05/0>p). براساس نتایج مقایسه های زوجی بدست آمده میانگین نمرات عملکرد جسمانی و عملکرد اجتماعی و درد گروه درمان شناختی رفتاری به طور معنیداری بیشتر از افراد گروه گواه است (05/0>p). تفاوت بین میانگین نمرات سایر متغیرها در بین گروهها معنیدار نمیباشد (05/0<p). نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش هر دو درمان بر کیفیت زندگی در مراقبین بیماران مبتلا به سرطان تأثیر معناداری دارند و بنابراین می توان در یاری رساندن به جامعه مذکور این مداخلات را به کار گرفت. کلیدواژهها:کیفیت زندگی، درمان هیجانمدار، درمان شناختی رفتاری، مراقبین بیماران مبتلا به سرطان
Mohamad Reza Khodabakhsh M R K, Arezoo Habibi Kilak A H K. Comparing the efficacy of cognitive behavioral therapy and emotional focused therapy on quality of life in caregivers of cancer patients. armaghanj 2025; 30 (6) URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3797-fa.html
محمدرضا خدابخش محمدرضا خدابخش، آرزو حبیبی کیلک آرزو حبیبی کیلک. مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و هیجان مدار بر کیفیت زندگی در مراقبین بیماران مبتلا به سرطان. ارمغان دانش. 1404; 30 (6)