چکیده زمینه و هدف:در حوادث رانندگی گرچه جراحات ممکن است جزئی باشد اما برای مادر باردار و جنین همیشه احتمال عوارض ناخوشایند وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر قصد رفتار بستن کمربند ایمنی در زنان باردار شهر یاسوج بر اساس تئوری رفتار برنامهریزیشده است. مواد و روشها: مطالعه مقطعیحاضر بر اساس تئوری رفتار برنامهریزیشده و با حجم نمونه 353 نفر از زنان باردار شهر یاسوج اجرا شد. برای جمعآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته شامل اطلاعات جمعیت شناختی و سؤالات مربوط به تعیینکنندههای رفتار بستن کمربند ایمنی در زنان باردار در چهار بخش نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده و قصد رفتاری استفاده شد. یافتهها:در این مطالعه تعداد 353 نفر از زنان باردار شهر یاسوج با میانگین سنی 4/5 ± 2/30 سال که اکثرا دارای تحصیلات لیسانس و خانه دار بودند شرکت کردند. نتایجمطالعه نشان داد که متغیر کنترل رفتار درک شده ارتباط معنیداری با قصد رفتاری داشت بهطوریکه با یک واحد افزایش نمره کنترل رفتار درک شده احتمال بستن کمربند ایمنی توسط زنان باردار 94% افزایش مییابد. همچنین آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد متغیر سن فقط اثری معکوس و معنیدار بر رفتار بستن کمربند ایمنی دارد. بهطوریکه با یک واحد افزایش سن زنان باردار، شانس بستن کمربند ایمنی در آنها 074/0 کاهش یافت. نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از اولویتدار بودن موضوع رفتار بستن کمربند ایمنی در زنان باردار و طراحی مداخلات آموزشی مرتبط با این موضوع است. همچنین تمرکز بر کنترل رفتاری درک شده در زنان باردار با استفاده از نظریه رفتار برنامهریزیشده جهت افزایش قصد بستن کمربند ایمنی پیشنهاد می گردد.
Zeinat Motlagh F, kosha Z, ghojani R, avazpoor M, harooni J. Why Iranian Pregnant Women do not use seat belts: An Application of the Theory of Planned Behavior. armaghanj 2025; 30 (6) URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3762-fa.html
زینت مطلق فاضل، کوشا زهرا، گوجانی رضا، عوض پور مسعود، هارونی جواد. چرا زنان باردار ایرانی از کمربند ایمنی استفاده نمیکنند؟ کاربرد نظریه رفتار برنامهریزیشده. ارمغان دانش. 1404; 30 (6)