1- گروه روانشناسی، مؤسسه آموزش عالی فاطمیه شیراز، شیراز، ایران 2- گروه روانشناسی، مؤسسه آموزش عالی فاطمیه شیراز، شیراز، ایران ، selma.pasalari@gmail.com 3- گروه علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
چکیده: (1576 مشاهده)
زمینه و هدف:اختلال خواب پاراسومنیای غیررِم، یک وضعیت نسبتاً شایع در جمعیت عمومی است. برنامههای درمانی فعلی معمولاً بر اساس مجموعه گزارشهای موردی است. با توجه به اثرات اختلال خوابگردی بر جنبههای مختلف زندگی افراد و شکست درمانهای دارویی، لذا هدف از این مطالعه تعیین و تأثیر بیوفیدبکتراپی بر شاخصهای قلبیـ عروقی و تنفسی در یک مورد اختلال خواب پاراسومنیای غیررِم همراه با آپنه انسدادی بود.
روش بررسی : این مطالعه موردی در سال 1399 روی یک مرد 60 ساله مبتلا به اختلال خوابگردی با سابقه خانوادگی انجام شد. طرح درمان در مطالعه حاضر به شرح ذیل بود؛ رعایت اصول بهداشت خواب به وسیله بیمار، استفاده از ماشین تولید فشار هوای مثبت (CPAP)و هشت جلسه درمان هفتگی بایوفیدبک (شامل؛ استفاده از تمرینات ذهنی برای بیمار به همراه استفاده از سنسورهای تنظیم ضربان قلب، میزان تنفس در واحد زمان و هماهنگی وقایع تنفسی و قلبیـ عروقی). قبل از شروع درمان و بعد از خاتمه مراحل درمانی، شاخصهای قلبیـ عروقی نظیر فشارخون، اکسیژن خون شریانی، ضربان قلب و همچنین شاخصهای تنفسی (آپنه، هایپوپنه و ...) سنجیده شد. بررسیهای آماری با استفاده از محاسبه دلتای تغییرات شاخصها و نمرات به دست آمده از بیمار در مراحل مختلف مطالعه انجام گرفت.
یافتهها: قبل از مداخلات، تعداد آپنه انسدادی خواب 34 بار، تعداد هیپوپنه انسدادی 106 بار و میزان وقوع عدم اشباع اکسیژن 389 مرتبه بود که 24 درصد از کل زمان خواب را شامل میشد. پس از مداخلات درمانی، آپنه انسدادی خواب به طور کامل از بین رفت، تعداد هیپوپنه انسدادی تنها 12 بار گزارش شد و میزان وقایع مربوط به اشباع اکسیژن به 102 مرتبه کاهش یافت.
نتیجهگیری: طرح درمانی در این مطالعه باعث بهبودی کامل در برخی پارامترها مانند آپنه انسدادی و بهبودی نسبی در برخی دیگر نظیر فشار اکسیژن خون شریانی و ضربان قلب گردید. مطالعه حاضر توانست جنبههای جدیدی را هم از حیث شناسایی مکانیسمهای اختلال و هم از حیث درمان مورد بررسی قرار داده و روشن نماید.
Khorramdel K, Pasalari S, Nami M. Effects of Biofeedback Therapy on Cardiovascular and Respiratory Indices in NREM Sleep Parasomnias with Obstructive Sleep Apnea: A Case Study. armaghanj 2021; 26 (6) :993-1007 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3100-fa.html
خرم دل کاظم، پاسالاری سلما، نامی محمد. اثرات بیوفیدبکتراپی بر شاخصهای قلبیـ عروقی و تنفسی در یک مورد اختلال خواب پاراسومنیای غیررِم همراه با آپنه انسدادی. ارمغان دانش. 1400; 26 (6) :993-1007