چکیده:
مقدمه و هدف: تغذیه در سالهای نخستین زندگی دارای اهمیت خاصی بوده و مادران دارای نقش برجسته ای در رشد و تکامل کودکان می باشند. هدف این پژوهش تأثیر آموزش تغذیه به مادران بر الگوی غذایی کودکان نوپای 30ـ12 ماهه میباشد.
مواد و روشها: این یک مطالعه نیمهتجربی میباشد که در سال 1385 انجام گرفت، نمونهها شامل 242 مادر و کودک نوپای آنها بود که به مراکز بهداشتی ـ درمانی منطقه 4 تهران مراجعه میکردند. تخصیص نمونه به مراکز به روش نسبتی جمعیت بوده. سپس نمونهها به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. گردآوری اطلاعات، یکبار در ابتدای نمونهگیری و بار دیگر یک ماه پس از اتمام مداخله با استفاده از سه ابزار پرسشنامه، ترازو و متر نواری صورت گرفت. در طی سه ماه، مادران پنج بار در برنامه آموزش تغذیه شرکت نموده و پرسش نامه بسامد خوراک را تکمیل نمودند. پژوهشگر پس از دریافت فرم بسامد در هر نوبت، آموزشهای لازم را به مادران گروه مداخله به صورت چهره به چهره ارایه مینمود. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار SPSS وآزمونهای آماری کای دو، تی زوجی وآنالیز واریانس دادههای تکراری تجزیه و تحلیل گردید.
یافتهها: قبل از مداخله امتیاز پرسشنامه نحوه تغذیه (859/6) و امتیاز Z (789/2) بود و پس از مداخله امتیاز پرسشنامه نحوه تغذیه (983/7 ) و امتیاز Z (722/1) شد. قبل از مداخله از نظر مصرف گوشت، قند و چربی، امتیاز پرسشنامه نحوه تغذیه و امتیاز Z اختلاف معنیداری بین دو گروه وجود نداشت، ولی پس از مداخله از نظرمصرف گوشت و قند و چربی، امتیاز پرسشنامه نحوه تغذیه و امتیاز Z اختلاف معنیداری بین دو گروه مشاهده شد(001/0=p).
بحث و نتیجه گیری :قبل از مداخله در دوگروه مصرف گوشت و قند، چربی بیش از مقدار طبیعی بوده که پس از مداخله در گروه مداخله کاهش و مصرف میوه و سبزیجات افزایش یافت. امتیاز نحوه تغذیه قبل از مداخله در هر دو گروه در حد متوسط بوده که پس از مداخله در گروه مداخله افزایش یافت.امتیاز Zقبل از مداخله افزایش وزن را در دو گروه نشان داد که پس از مداخله در گروه مداخله کاهش یافت .
واژگان کلیدی: آموزش تغذیه، الگوی غذایی، کودک نوپا