مقدمه و هدف: در سالهای اخیر تحقیقات روی گونه های مختلف جنس چای کوهی از خانواده نعنائیان نشان داد که عصاره گونههای آن اثرات فارماکولوژیکی متنوعی از قبیل؛ ضدالتهاب، ضد باکتری، آنتی اکسیدان، آنتی توکسیک و سیتو توکسیک را نشان میدهد. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات ضد دردی و ضد التهابی عصاره هیدروالکلی سرشاخههای گیاه چای کوهی در موش سوری نر بود.
مواد و روشها: در این مطالعه تجربی که طی سالهای 1389ـ 1388 در دانشگاههای پیام نور و علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد، اثرات ضددردی در موش سوری نر با استفاده از تست فرمالین و تست غوطه وری دم و اثرات ضدالتهابی بااستفاده از تست گزیلن مطالعه شد. در هر تست موشهای سوری نر نژاد NMRI با وزن 25ـ20 گرم به طور تصادفی به 5 گروه هشتتایی شامل گروه کنترل منفی(دریافت کننده حلال آبی + ٥/0 درصد توئین 2٠)، گروه کنترل مثبت درتست فرمالین(دریافت کننده مورفین 10 میلیگرم برکیلوگرم) ودر تست گزیلن (دریافت کننده دگزامتازون 15 میلیگرم برکیلوگرم) و سه گروه تجربی تقسیم شدند. به موشهای گروه تجربی دوزهای ۱۰۰،۲۰۰ و۴۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی چای کوهی به صورت داخل صفاقی تزریق شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزاز SPSS و آزمونهای آماری آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که تمامیعصاره های هیدروالکلی چای کوهی مورد آزمایش، زمان لیسیدن پا را به طور معنیداری در هر دو فاز حاد ومزمن تست فرمالین، نسبت به گروه کنترل کاهش داد (001/0p<). در تست غوطه وری دم در آب داغ نیز، عصاره هیدروالکلی گیاه، زمان بیرون کشیدن دم از آب داغ را در موشهای مورد آزمایش به طور معنیداری نسبت به گروه کنترل افزایش داد. به طوری که دوزهای ۲۰۰ و۴۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم عصاره هیدروالکلی چای کوهی بیشترین اثر را در بالا بردن آستانه درد نشان میدهد و تفاوت معنیداری با گروه کنترل مثبت ندارد(001/0p<). در تست گزیلن نیز تمامی دوزها به ویژه دوز۴۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم، به طور شاخص تورم حاصل از گزیلن در گوش را در سطح مهار کردند. دراین دوز با گروه کنترل مثبت تفاوت معنیداری وجود نداشت.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره چای کوهی دارای اثر ضد دردی و ضدالتهابی است و استفاده سنتی آن را برای درمان درد و التهاب تأیید میکند.
Nasri S, Ramezanghorbani A, Kamalinejad M. Analgesic and Anti-Inflammatory Effects of Hydroalcoholic Extract of Stachys Lavandulifolia Vahl s, Aerial Parts in Male Mice. armaghanj 2011; 16 (2) :161-171 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-401-fa.html
نصری سیما، رمضانقربانی افسانه، کمالی نژاد محمد. اثر ضد دردی و ضد التهابی عصاره هیدروالکلی سرشاخههای چای کوهی در موش سوری نر. ارمغان دانش. 1390; 16 (2) :161-171