|
ارزیابی بزاق بهعنوان نشانگر زیستی منیزیوم در بیماران پیوند کلیه تحت درمان با تاکرولیموس: مطالعه مقطعی و تحلیل همبستگی سطح سرمی و بزاقی
|
رضوان قنواتی1   ، محمد جواد سعیدی2 ، طیبه محمدی فارسانی3 |
1- گروه علوم پایه داندانپزشکی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2- استادیار، گروه علوم پایه داندانپزشکی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
3- گروه زیست فن آوری پزشکی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران ، Taiebeh.mohammadi@iau.ac.ir |
|
|
چکیده: (14 مشاهده) |
زمینه و هدف: تاکرولیموس داروی اصلی در پیوند کلیه است که با افزایش دفع منیزیوم موجب هایپومنیزیومی و پیامدهای بالینی جدی میشود. پایش سرمی منیزیوم روشی تهاجمی و پرهزینه است، در حالیکه بزاق بهعنوان مایع زیستی غیرتهاجمی میتواند جایگزین بالقوه باشد. هدف این مطالعه بررسی همبستگی بین سطح منیزیوم سرمی و بزاقی در بیماران پیوند کلیه تحت درمان با تاکرولیموس در دورههای مختلف پس از پیوند بود.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی بر روی ۱۰۰ بیمار بالغ دریافتکننده تاکرولیموس پس از پیوند کلیه انجام شد. نمونههای خون و بزاق در چهار مقطع زمانی (هفته اول، ماه اول، ماه سوم، ماه ششم) جمعآوری گردید. بزاق غیرتحریکی (۵ میلیلیتر) پس از سانتریفوژ در ۳۰۰۰ rpm به مدت ۱۰ دقیقه در ۴°C نگهداری شد. سطح منیزیوم سرمی و بزاقی با کیت استاندارد پارس آزمون و روش اسپکتروفوتومتری کالریمتریک (λ=532 nm) اندازهگیری گردید. پایایی و روایی بر اساس استانداردهای بینالمللی تأیید شد. دادهها با آزمون تی زوجی، ANOVA و ضریب همبستگی پیرسون تحلیل شدند. SPSS v26, GraphPad Prism v9)؛ p<0.05)
یافتهها: نتایج نشان داد که در ماه سوم شیوع هایپومنیزیومی به بیشترین میزان (۵۲٪) رسید. میانگین سطح سرمی منیزیوم از 2.03 mg/dL در هفته اول به 1.84 در ماه سوم کاهش یافت، در حالیکه مقدار بزاقی از 0.145 mmol/L به 0.108 رسید. همبستگی معنادار تنها در هفته اول مشاهده شد (r=0.392, p=0.008) و دقت بزاق برای تشخیص هایپومنیزیومی نیز تنها در همین مرحله قابل قبول بود (AUC=0.781, p=0.006). تفاوت آماری معناداری بین جنسیتها در سطح منیزیوم گزارش نشد. مطالعه نشان داد که استفاده بالینی از بزاق در هفتههای ابتدایی پس از پیوند میتواند جایگزینی تقریبی برای سنجش منیزیوم باشد؛ با این حال، در مراحل مزمنتر همبستگی ضعیف شده و قابلیت تشخیصی بزاق کاهش مییابد. مطالعات بیشتر با حجم نمونه بالا، کنترل داروها و بررسی فیزیولوژی بیمار برای اعتبارسنجی این روش ضروری است.
نتیجهگیری: یافتههای این مطالعه نشان میدهد که بزاق در مراحل ابتدایی پس از پیوند میتواند بهعنوان نشانگر زیستی تقریبی سطح منیزیوم سرمی مورد استفاده قرار گیرد. با این حال، در مراحل مزمنتر همبستگی ضعیف شده و قابلیت تشخیصی بزاق کاهش مییابد. بنابراین، برای اعتبارسنجی بالینی این روش، انجام مطالعات آینده با حجم نمونه بزرگتر، کنترل دقیقتر داروها و بررسی سایر نشانگرهای بزاقی ضروری است.
|
|
| واژههای کلیدی: تاکرولیموس، گیرندگان پیوند کلیه، بزاق، منیزیوم سرمی، هایپومنیزیومی، نشانگر زیستی |
|
|
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
دندانپزشکی
دریافت: 1404/5/8 | پذیرش: 1404/10/2 | انتشار: 1404/10/3
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
