مقدمه و هدف: برخی از ترکیبهای طبیعی و سنتتیک دارای خواص آنتی اکسیدانی میباشند که در محافظت از کبد در مقابل عوامل مخرب نقش مهمی را دارند. هدف از این مطالعه بررسی اثر محافظت کبدی عصاره میوه عناب در موش های صحرایی بود.
مواد و روش ها: این مطالعه تجربی در سال 1389 در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج بر روی 30 سر موش صحرایی نر بالغ و سالم از نژاد ویستار انجام شد. حیوانها به طور تصادفی به 5 گروه مساوی شامل؛ گروه کنترل(دریافت کننده روغن زیتون)، گروه شاهد (دریافت کننده روغن زیتون و تتراکلرید کربن) و سه گروه مداخله (دریافت کننده روغن زیتون و تتراکلرید کربن) تقسیم شدند. به موشهای گروههای مداخله به ترتیب عصاره گیاه عناب با دوزهای 200، 400 و 600 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن به صورت گاواژ داده شد. بعد از 45 روز میزان آنزیمهای کبدی، پروتئین تام، آلبومین و بیلیروبین سرم موشها اندازهگیری شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزارSPSS و آزمونهای آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست تی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: غلظت پروتئین تام، آلبومین وآنزیمهای کبدی در گروههای مداخله نسبت به گروه شاهد تفاوت معنیداری نداشت، مصرف عصاره عناب غلظت بیلیروبین در گروههای مداخله یک و دو را کاهش داد که فقط در گروه مداخله یک معنیدار بود(05/0p<). با افزایش دوز عناب در گروه مداخله سه، سطح بیلیروبین نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. درمان در گروه مداخله سه، بهبود قابل توجه در نکروز کبدی ناشی ازتتراکلرید کربن ایجاد شد و کاهش التهاب سلولهای پورتال را به همراه داشت(01/0p<). در گروه مداخله دو، تخریب و نکروز سلولها و کاهش التهاب سلولهای پورتال دیده شد(01/0p<).
نتیجهگیری : با توجه به نتایج فوق به نظر میرسد که عناب میتواند اثرات حفاظتی در برابر عوامل کارسینوژن وتوکسیک بر روی سلولهای کبدی داشته باشد.