1- گروه روانشناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران 2- گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران ، rezaeei.f@lu.ac.ir 3- گروه روانشناسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده: (4891 مشاهده)
زمینه و هدف: با توجه به احتمال عود نشانههای اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) و ناکارآمدی رویکردهای درمانی در بهبودی ماندگار علایم این اختلال، شناسایی دقیق عوامل دخیل در شروع و حفظ PTSD از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی نقش آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی در اختلال استرس پس از سانحه بود.
روش بررسی:این مطالعه یک پژوهش توصیفیـ تحلیلی، از نوع طرحهای همبستگی، با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری میباشد، جامعه آماری شامل 131 بیمار مبتلا به PTSD(72 نفر زن و 59 نفر مرد) مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر شیراز در سال 1397 بودند که با توجه به معیارهای ورود و خروج و اجرای مصاحبه ساختاریافته برای اختلالات محور یک و دو(SCID) انتخاب شدند. فهرست اختلال استرس پس از سانحه(PCL-5)، فرم کوتاه پرسشنامه آسیبهای کودکی((CTQ، پرسشنامه چشمانداز زمان زیمباردو(ZTPI) و پرسشنامه پذیرش و عمل(AAQ-II)) مورد استفاده قرار گرفت.دادهها بوسیله تحلیل معادلات ساختاری (ضرایب همبستگی و رگرسیون) در نرم افزارAMOS (ver 23) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: یافتهها نشان داد که مدل پیشنهادی به خوبی برازش شده است(95/0= CFI، 92/0= GFI، 93/0= TLI، 95/0=IFI، 90/0=NFI، 07/0=RMSEA)بدین صورت که رابطه آسیبهای کودکی با چشمانداز زمان، اجتناب تجربی و نشانههای PTSD معنیدار بود. تمامی متغیرها(آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی) توانستند نشانههای PTSD را به صورت مستقیم پیشبینی کنند. همچنین چشمانداز زمان و اجتناب تجربی به طور معنیداری رابطه بین آسیبهای کودکی و نشانههای PTSD را میانجی میکردند.
نتیجهگیری: در مجموع نتایج این مطالعه با نظریه چشمانداز زمان برای PTSD و مدل مفهومی این پژوهش همخوان است. به طوری که افرادی که در کودکی مورد سوء استفاده یا طرد قرار گرفتهاند، یک چشم انداز زمانی منفی را شکل میدهند که به نوبه خود منجر به استفاده از راهبردهای منفی تنظیم هیجان برای مقابله با هیجانات منفی میگردد. یافتههای این مطالعه پیشنهاد میکند که در طراحی مداخلات روانشناختی برای افراد مبتلا به PTSD باید به نقش آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی توجه نمود.
Hadianfard H, Rezaei F, Hosseini Ramaghani N. The Role of Childhood Trauma, Time Perspective and Experiential Avoidance on Post Traumatic Stress Disorder: Applying of Structural Equation Modeling. armaghanj 2020; 25 (2) :328-343 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-2618-fa.html
هادیان فرد حبیب، رضایی فاطمه، حسینی رمقانی نسرین السادات. بررسی نقش آسیبهای کودکی، چشم-انداز زمان و اجتناب تجربی در اختلال استرس پس از سانحه: کاربرد مدل معادلات ساختاری. ارمغان دانش. 1399; 25 (2) :328-343