1- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، pmahasti@yahoo.com 2- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (3240 مشاهده)
زمینه و هدف : مواد غذایی که انسان نیاز دارد طی زنجیرهای نسبتاً طولانی تولید و پس از مراحل مختلف تهیه، نقل و انتقال، فراوری، انبارش، بستهبندی و بالاخره به مصرف میرسد، بنابراین مدیریت درست این زنجیره از اهمیت بالایی برای تأمین سلامتی برخوردار است.هدف این مطالعه طراحی و پیشنهاد الگوی مناسب و بومیمدیریت کنترل بهداشت مواد غذایی استان کهگیلویه و بویراحمد با بهرهگیری از تجربه و مدلهای تغذیهای چند کشور توسعه یافته و دیدگاه خبرگان و متخصصین علوم تغذیه است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی به شیوه تطبیقی و از نظر زمانی به صورت مقطعی در سال 1397انجام گرفت. در مرحله طراحی اولیه الگو، در ابتدا جنبههای مختلف برنامههای مدیریتی و ایمنی غذایی و نظارتی بهداشت مواد غذایی موجود در کشور(استان) و کشورهای منتخب مورد بررسی قرار گرفتند، ملاکها و مؤلفههای اولیه پرسشنامههای کاربردی با رویکرد نظریه پردازی متخصصان علوم تغذیه و صاحب نظران این رشته استخراج، دستهبندی و متناسب با اهداف ویژه مطالعه تنظیم شدند. برای آزمون الگو با رویکرد پیمایشی با دریافت دیدگاهها از طریق پرسشنامه در سه مرحله، بازبینی و اصلاحات لازم بر اساس میزان تناسب هر کدام از شاخصها و ملاکها صورت گرفت. دادهها با استفاده از آزمونهای تیتست تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: این الگو در قالب 80 مؤلفه فرعی و 4 عامل اصلی طراحی شد. این عوامل شامل؛ عوامل مؤثر بر مدیریت کنترل بهداشت مواد غذایی 33 مؤلفه، برنامهریزی 28 مؤلفه، سازماندهی نظارت 12 مؤلفه و عوامل مؤثر بر تأمین مالی مدیریت کنترل بهداشت مواد غذایی 7 مؤلفه است. الگوی یاد شده میتواند به عنوان چارچوبی مناسب برای تضمین کیفیت و ایمنی صنایع غذایی به کار رود. در نهایت به منظور تعیین تناسب الگوی پیشنهادی و انطباق آن با نیازمندیها و درخواستهای صنایع و شرکتها و واحدهای سازمانی متولی در امر غذا و تغذیه ، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، ضرایب اهمیت هر یک از ابعاد، مولفهها و شاخصهای موجود در الگو برای استان کهگیلویه و بویراحمد گزارش شده است.
نتیجهگیری: این مطالعه برای ارایه یک سیستم مدیریتی مناسب جهت مدیریت کنترل بهداشت مواد غذایی استان کهگیلویه و بویراحمد میتواند مفید باشد. همچنین مطالعه مذکور میتواند بهبودی وضعیت بهداشت صنایع غذایی، تکنیک صحیح نظارت و کنترل را در سازمانهایی که بخشی از وظایف آنان در حوزه غذا است فراهم آورد.
Mahasti Shotorbani P, Momeninejad M, Hajinabi K. Designing a Health Food Control Management Model for Kohgiluyeh and Boyerahmad Province. armaghanj 2019; 24 (1) :122-140 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-2406-fa.html
مهستی شتربانی پیمان، مومنی نژاد محسن، حاجی نبی کامران. طراحی الگوی مدیریت کنترل بهداشت مواد غذایی برای استان کهگیلویه و بویراحمد. ارمغان دانش. 1398; 24 (1) :122-140