|
رویکرد استاندارد در ابزارسازی برای حوزه پرستاری: نامه به سردبیر
|
پگاه مطوری1    ، شکوه ورعی2 |
1- گروه داخلی جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
2- گروه داخلی جراحی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، shvaraei@tums.ac.ir |
|
|
چکیده: (5575 مشاهده) |
سردبیر گرامی
جهان پور و همکاران در پژوهش خود با عنوان" ساخت و ارزیابی پرسشنامه اخلاق در حرفه پرستاری" چاپ شده در دوره 19 و شماره9 این مجله کار ارزشمندی در ارتباط با طراحی پرسشنامه در حوزه اخلاق انجام داده‌اند. در نظر گرفتن روش استقرایی از طریق مصاحبه برای تولید آیتم‌ها، توجه به ارزیابی روایی و پایایی ابزار طراحی شده از نقاط قوت مطالعه مذکور می‌باشد(1).
نقد مقالات برای رشد دانش ضروری بوده و باعث ارتقای کیفیت پژوهش‌های علمی می‌شود، علی‌رغم ضرورت نقد علمی‌که منجر به بهبود کیفیت مقالات گزارش شده می‌شود، کمتر در مجلات ایرانی وجود دارد(2). نقد مقالات به صورت علمی‌می‌تواند برای خوانندگان و محققین و پژوهشگران در راستای افزایش کیفیت مقاله مناسب باشد(3).
در بخش هایی از روش کار پژوهش مذکور، نکاتی وجود دارد که قابل تأمل بوده و به نظر می‌رسد بیان آنها می‌تواند به بهتر شدن کار در پژوهش‌های آتی کمک کرده و راهنمایی برای دیگر پژوهشگران در حوزه طراحی و روایی ابزار باشد. گام های ابزارسازی دارای مراحل مشخص می‌باشد که رعایت استانداردها در هر گام ضروری می‌باشد. این نکته روشن می‌سازد که استناد به مواردی چون روایی و پایایی لازم، اما کافی نمی‌باشد. مطالعه مذکور از سه بعد اصلی مورد نقد قرار می‌گیرد؛ در بخش روش کار این مطالعه نوع مطالعه توصیفی ـ تحلیلی گزارش شده است و این در حالی است که عنوان مطالعه ساخت و ارزیابی پرسشنامه می‌باشد. در مطالعه‌های ابزارسازی به دو شکل می‌توان روش کار مطالعه را نگارش کرد، برنز نوع روش تحقیق را در زمانی که هدف، طراحی و روایی آن ابزار می‌باشد نوع متدولوژیکال(1) می‌نامد(5 و4). هم‌چنین زمانی که از دو رویکرد کمی و کیفی استفاده می‌شود، می‌توان به آن نام ترکیبی(2) را نیز اطلاق کرد زیرا روش کیفی(مصاحبه و تحلیل کیفی) و به دنبال آن تکمیل پرسشنامه طراحی شده به وسیله نمونه‌ها و انجام محاسبات کمی بر نتایج(جهت تعیین روایی بر فاکتور آنالیز) صورت می‌گیرد(6). پاسخ: مطالعه ساخت متد می‌باشد، اما معمولاً نوشتن نوع مطالعه متدولوژی کال مرسوم نیست و توصیفی مقطعی یا همبستگی ذکر می شود(8 و7). .
نکته حایز توجه دوم آن است که در مورد مصاحبه با متخصصان این رشته تنها به انجام مصاحبه اشاره شده است و هیچ راهنما و اطلاعاتی در مورد تعداد مصاحبه شوندگان، نوع مصاحبه از نظر ساختارمند بودن، نیمه سازمان یافته و یا بدون ساختار، روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به عنوان مثال تحلیل محتوا اشاره نشده است و در ادامه برای خوانندگان مشخص نشده است که این 7 بعد مشتمتل بر چه عواملی بوده است. پاسخ: تعداد افراد مورد مصاحبه در متن مقاله ذکر شده بود: 10 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، نقد عدم ذکر نوع مصاحبه پذیرفته شده و به جاست و در مطالعات مشابه آینده مدنظر قرار خواهد گرفت. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات پیرسون و کودرریچاردسون بود که در متن ذکر شده است(1). اگر همه سؤالات یک مقیاس با اندازۀ یک صفت یا خصوصیت را اندازه بگیرید، بایستی به جای مقایسه دو نیمه مساوی، دو نیمه تصادفی مقیاس را با یکدیگر مقایسه کرد. در نتیجه این استدلال، از روشی جدید برای محاسبه ضریب همسانی استفاده شده است. ازجمله خصوصیات این ضریب همبستگی که ضریب آلفا نامیده می‌شود این است که معدل همه ضرایب همبستگی است که با دو نیمه کردن تست به طرق مختلف به دست می‌آید. این هفت بعد همان‌طور که در متن ذکر شده است همان هفت بعد آئین نامه اخلاق در پرستاری جمهوری اسلامی ایران در سال 1390 بود، اما این نقد پذیرفته شده است چرا که باید در متن مقاله ابعاد هفت گانه نیز ذکر می‌شد.
مورد سوم آن بود که حجم نمونه برای تست پیلوت پرسشنامه 20 نفر بود که با توجه به متون ابزارسازی این تعداد قانع کننده نمی‌باشد. هینکین حجم نمونه مناسب برای تست تست در عرصه 4 تا 10 برابر گویه‌ها می‌داند یعنی برای پژوهش حاضر با 20 گویه حجم 200ـ 80 نفری مناسب بوده است(7) پولیت حجم نمونه مورد نیاز جهت انجام فاکتور آنالیز را 300 نمونه و هینکین حداقل 200 نمونه می‌داند(10و9). پاسخ: این میزان با توجه به مطالعات مشابه(8 و7) و با نظر استاد مشاور آمار 20 نفر در نظر گرفته شد. .
از سوی دیگر جهت تعیین روایی سازه در درجه اول و سپس کاهش آیتم‌ها و بعد بندی پرسشنامه ساخته شده از فاکتور آنالیز(تحلیل عاملی) استفاده می‌گردد که در کتب مرجع ابزارسازی به اتفاق به آن اشاره شده است(10و9). که مطالعه حاضر فاکتور آنالیز و در واقع روایی سازه را در نظر نگرفته‌اند. پاسخ: در این مطالعه روایی محتوا به صورت کمی و کیفی مورد استفاده قرار گرفت.
فاکتور آنالیز یکی از روش‌های تعیین روایی سازه می‌باشد که البته روایی همگرا و واگرا نیز از انواع دیگر می‌باشد، اما به دلیل آن که با انجام فاکتور آنالیز اکتشافی همه این موارد به یک‌باره بررسی می‌گردد(روایی همگرا و واگرا) و در کنار آن کاهش و حذف آیتم‌های نامناسب، بعدبندی سازه نیز صورت می‌گیرد پیشنهاد می‌شود در صورت عدم امکان انجام فاکتور آنالیز تأییدی، نوع اکتشافی آن از طریق نرم‌افزار SPSS حتماً انجام پذیرد.
بنابراین توجه به تمامی گام‌های ابزارسازی مشتمل بر تولید گویه‌ها(1)، بررسی روایی(2)، تست پیلوت(3) و آنالیز داده‌های حاصل(فاکتور آنالیز(4) و بررسی پایایی(5)) باید در تمامی مطالعات ابزارسازی به کارگرفته شود(10).
هدف از ذکر موارد گفته شده کمک به شفاف‌سازی نکات مهم در طراحی ابزار و ذکر برخی نکات ضروری بود. پژوهشگران برخورد لازم می‌دانند از مجله ارمغان دانش که نقد مقالات را با روی گشاده می‌پذیرد و بدین ترتیب از بهبود کیفیت مقالات حمایت می‌کند تشکر کند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: - |
|
|
متن کامل [PDF 163 kb]
(1264 دریافت)
|
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1395/8/8 | پذیرش: 1396/8/6 | انتشار: 1396/12/7
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
