1- دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ، j.mohammadi.4554@gmail.com 2- دانشگاه علوم پزشکی یاسوج 3- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
چکیده: (114 مشاهده)
زمینه و هدف:بیماری دیابت ملیتوس با عوارض جدی مانند زخمهای دیابتی همراه است که در ۱۵ تا ۲۰ درصد موارد میتواند منجر به قطع عضو یا حتی مرگ و میر شود. این زخمها به دلیل عوامل پاتولوژیک پیچیده، چالشهای درمانی قابل توجهی ایجاد میکنند. از این رو، یافتن درمانهای مؤثر برای تسریع بهبود زخمهای دیابتی از اهمیت بالایی برخوردار است. یافتن داروهای موثر در التیام زخم دیابتی مورد توجه پژوهشگران است. هدف از مطالعه مروری حاضر، بررسی گیاهان دارویی مختلف و مکانیزم اثر آنها در درمان زخمهای دیابتی بر اساس پژوهشها و مطالعات پیشین در ایران است. روش بررسی: به منظور انجام این مطالعه مروری و شناسایی مقالات مرتبط، در پایگاههای دادهی پابمد، گوگل اسکولار، اسکوپوس وWeb of Scienceبا کلیدواژههای "زخمهای دیابتی"، "گیاهان دارویی"، "ترمیم زخم"، "طب سنتی-ایرانی"، "Vitis vinifera"، "Launaea acanthodes"، "Nigella sativa"، "Morus nigra"، "Parvifelora fumaria"، "Elattaria cardamomum"، "Foenum graecum"، "Melilotus officinalis L"، "Curcuma longa L"، "Juglans regi"، "Prosopis farcta"، و"Ferula assa-foetida" جستجو شد و ۳۶ مقاله یافت گردید. پس از بررسی، در نهایت 26 مقاله به مرحله ارزیابی و تحلیل وارد شدند. یافته ها: یافتههای این مطالعه نشان میدهند که عصارههای گیاهی مختلف از جمله عصاره هسته انگور، گیاه چرخه، سیاهدانه، زغال اخته، شاه توت، شاتره، هل، شنبلیله، شاه افسر، زردچوبه، ریشه جغجغه و صمغ آنغوزه، دارای ترکیبات فعالی نظیر پلیفنلها، فلاونوئیدها، ویتامینها و آنتیاکسیدانها هستند که به طور قابل توجهی در بهبود زخمهای دیابتی مؤثرند. این ترکیبات با کاهش استرس اکسیداتیو، افزایش سنتز کلاژن، تحریک آنژیوژنز و کاهش التهاب، روند ترمیم زخم را تسریع میکنند. همچنین، برخی از این عصارهها با خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی خود، از عفونتهای ثانویه جلوگیری کرده و بهبود زخمهای دیابتی را تسهیل مینمایند. نتیجه گیری: اگرچهپیشرفتهایگوناگونیدرزمینهدرمانزخم های دیابتیحاصلشدهاست،اما بیشترایندرمانهااثراتنسبیداشتهومکملیکدیگربودهاندوجهتدرمانزخم های دیابتی، استفاده از گیاهان داروییبه عنوان راهکاری مؤثرتر ضروری میباشد. گیاهان دارویی به عنوان جایگزین بهتری برای درمان این زخمها مطرح هستند. زیرا ویژگیهایی از جمله عوارض جانبی کمتر، هزینه کمتر، دسترسی بالا و کارایی بهتر در شرایط مزمن دارند. داروهای گیاهی در مقایسه با داروهای آلوپاتیک در پزشکی مدرن با چندین مکانیزم موجب بهبود زخمها میشوند. از اینرو، درمان زخمهای دیابتی با استفاده از گیاهان دارویی بر اساس یافتهها و بررسیهای این پژوهش میتواند به عنوان یکی میتواند به عنوان یکی از مناسبترین روشها معرفی شود.
Mohammadi J, Ebrahimi H, Honarvar A, Jafari Barmak M, Mazaheri M. Investigation of the Healing Effects and Mechanisms of Select Medicinal Plants on Diabetic Ulcers: A Review. armaghanj 2025; 30 (6) URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3782-fa.html
محمدی جمشید، ابراهیمی هادی، هنرور علی، جعفری برمک مهرزاد، مظاهری محمد. بررسی اثرات ترمیمی برخی از گیاهان دارویی و مکانیسم آنان بر زخم دیابتی: یک مطالعه مروری. ارمغان دانش. 1404; 30 (6)