1- واحد توسعه و تحقیقات بالینی بیمارستان شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران، 2- گروه بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران، 3- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج 4- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج ، jamshidi_a@yahoo.com
چکیده: (872 مشاهده)
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی از مهمترین عوامل خطر سلامت در دنیا و از عوامل عمده مرگ و میر و ناتوانی در جهان است. طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2012، سالانه حدود 7/3 میلیون نفر در جهان در اثر آلودگی هوا میمیرند. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات بهداشتی آلودگی هوا در شهر یاسوج در سال1395 با استفاده از مدل AirQ+ بود. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی ـ تحلیلی که در سال 1399انجام شد،غلظتهای ساعتی آلایندههای ذرات با قطر کمتر از 5/2 میکرون، اُزن و دی اکسید نیتروژن در ایستگاه پایش شهر یاسوج از سازمان محیط زیست و اطلاعات مربوط به فشار و دما مربوط به سال 1395 از سازمان هواشناسی استان اخذ شد. اعتبار سنجی دادههای کیفیت هوا مطابق متدولوژی APHEKOM و WHO انجام شد و میانگین مختص به هر آلاینده محاسبه و فایل نهایی دادههای مورد نظر پس از پردازش وارد مدل شد. در نهایت جمعیت سالانه ویژه شهر، جمعیت در معرض خطر و بروز پایه برای هر پیامد بهداشتی تهیه و وارد مدل شد. در پایان نتایج به صورت جداول مرگ و میر به وسیله مدل نمایش داده شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای آماری کولموگروف اسمیرنوف، تعقیبی و کروسکال والیس تجزیه و تحلیل شدند. یافتهها: غلظت متوسط آلایندههای با قطر کمتر از 5/2 میکرون، دیاکسید نیتروژن و اُزن به ترتیب 91/13±68/21میکرو گرم بر مترمربع 88/26±41/25 میکروگرم بر متر مربع و 92/6±69/25 میکرو گرم بر مترمربع بود. مقدارSOMاُزنهم 17/83 بود. در مورد اثرات بلندمدت در سال 1395، جزء منتسب و تعداد موارد منتسب مرگ و میر طبیعی ناشی از دیاکسیدنیتروژن از آلایندههای با قطر کمتر از 5/2 میکرون کمتر بود که به ترتیب 01/6 و 79/6 درصد از مرگ و میر را به خود اختصاص داده است. تعداد کل مرگ و میر که به وسیله آلایندههای با قطر کمتر از 5/2 میکرون و دیاکسیدنیتروژن ایجاد شده است، به ترتیب 23 و 20 مورد بوده است. اُزن اثری بر روی مرگ و میر تنفسی نداشت(صفرمورد). در مورد مرگ و میر طبیعی بیشترین و کمترین جزء منتسب به ترتیب در آلایندههای با قطر کمتر از 5/2 میکرون و اُزن مشاهده شد. نتیجهگیری: برخلاف تأثیر ناچیز آلاینده اُزن و عدم انتساب مرگ و میر به این آلاینده، برای سایر آلایندهها مثل آلایندههای با قطر کمتر از 5/2 میکرون و دیاکسید نیتروژن اثراتی بر تعداد مرگ و میر مشاهده شد که این اثرات میتواند هزینههای مستقیم و غیرمستقیمی برای شهر مورد مطالعه ایجاد کند. ذ
Hossaini Motlagh A, Zarrabi S, Rezaei S, Jamshidi A. Investigation of Health Effects of Air Pollution in Yasuj, Iran, in 2016 Using AirQ+ Model. armaghanj 2022; 27 (5) :590-606 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3348-fa.html
حسینی مطلق امین، ضرابی سبا، رضایی سهیلا، جمشیدی ارسلان. بررسی اثرات بهداشتی آلودگی هوا در شهر یاسوج در سال1395 با استفاده از مدل AirQ+. ارمغان دانش. 1401; 27 (5) :590-606