1- گروه بیولوژی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر، بوشهر، ایران 2- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، ایران 3- گروه هوشبری، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران 4- مرکز سلمان فارسی، دانشگاه فرهنگیان، شیراز، ایران 5- مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، ایران ، asgharsharifi@yahoo.com
چکیده: (1935 مشاهده)
زمینه و هدف: با توجه به مقاومت میکروارگانسیمها نسبت به مواد ضدمیکربی، تلاش برای جایگزین نمودن مواد طبیعی گیاهی که خواص ضدمیکربی داشته باشند و عوارض جانبی این مواد نسبت به مواد شیمیایی کمتر باشد، به وسیله محققین در حالانجام است. یکی از روشهایی که برای نگهداری طولانی مدت موادغذایی استفاده میشود، اضافه کردن مواد ضدمیکروبی به موادغذایی است؛ لذا هدف از این مطالعه تعیین اثر ضدمیکروبی عصاره هیدروالکلی گیاه پنیرک (Malva Sylvestris L.) به عنوان نگهدارنده مواد غذایی بود.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه تجربی آزمایشگاهی است که در سال 1395 انجام شد، چندین آزمایش مانند ژل دیفیوژن و چاهک اندازهگیری MIC و MLC انجام گرفت تاخواص نگهداری موادغذایی که به وسیله تعدادی از میکروارگانیسمها که بیشتر باعث آلودگی مواد غذایی میشوند، با عصاره گیاه پنیرک بررسی شود. بعداز تهیه عصاره هیدروالکلیاین گیاه بر روی محیط کشتهای حاوی آب گوجه، آبانگور، آب آناناس و آردگندم که با باکتریهای استاف اورئوس، اشرشیا کلای و قارچ کاندیدا آلبیکنس و آسپرژیلوس نیجر آلوده شدند اثر داده شد. همچنین حداقل غلظت مهار کنندگی رشد و حداقل غلظت کشندگی این عصاره و همچنین سدیم بنوات روی میکروارگانیسمها اندازهگیری و سپس قطر هاله عدم رشداین عصاره باآنتی بیوتیکهایاستاندارد مقایسه گردید. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای آماری شاخصهای مرکزی، پراکندگی، جداول توزیع فراوانی و نمودارها تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها : این مطالعه نشان داد که در غلظت 16، 8، 4، 2 و 1 میلیگرم بر میلیمتر از عصارهاین گیاه قطر هاله عدم رشد برای استاف اورئوس به ترتیب برابر با؛ 20، 18، 15 و 12 و 6 میلی متر و برای اشرشیاکلای هاله قطر هاله عدم رشدی مشاهده نشد. برای قارچهای آسپرژیلوس نیجر و کاندیداآلبیکنزMIC و MLC به ترتیب برابر؛ 25، 31و125 میلیگرم بر میلیمتر و همچنین رشد کلیه میکروارگانیسمها در مقابل سدیم بنزوات در غلظت 2 میلیگرم بر میلیمتر متوقف گردید و قطر هاله عدم رشد از 20 تا 28 میلیمتر مشاهده شد.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد کهاین عصاره در ترکیب باافزودنیهای شیمیایی که توسط باکتری استاف آلوده شده بودند، اثر نگهدارندگی بالایی از خودنشان دادهاست، ولی موادی که با باکتری اشرشیا کلی آلوده شده بودند، تأثیری روی آنها نداشت. همچنین این عصاره روی مواد غذایی که به وسیله قارچها آلوده شده بودند، اثر خوبی از خود نشان داد؛ ولی در مقایسه با سدیم بنزوات اثر این عصاره روی تمامی میکروارگانیسمها کمتر بود. به هر حالامیدواریم در آینده با کارهای بیشتری که رویاین گیاه صورت میگیرد، بتوان از این گیاه به عنوان جایگزینی مناسب برای نگهداری مواد غذایی به جای افزودنیهای شیمیایی استفاده کرد.
Ardakani H, Khosravani S, Mansourian A, Jahedi S, Sharifi A. Antimicrobial Effects of Hydroalcoholic Extract of Malva sylvestris as a Food Preservative. armaghanj 2021; 26 (4) :563-576 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-2053-fa.html
اردکانی حسن، خسروانی سید عبدالمجید، منصوریان افشین، جاهدی سهیلا، شریفی اصغر. مطالعه اثر ضدمیکروبی عصاره هیدروالکلی گیاه پنیرک (Malva Sylvestris L.) به عنوان نگهدارنده مواد غذایی. ارمغان دانش. 1400; 26 (4) :563-576