1- گروه زیست شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، elhamnorbar909@yahoo.com 2- گروه زیست شناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
چکیده: (6833 مشاهده)
چکیده زمینه و هدف : زخمهای پوستی از عوارض شایع دیابت است.استفاده از داروهای گیاهی تأثیر مطلوبی در التیام زخم داشته است. هدف از این مطالعه بررسی اثر عصاره هیدرواتانولی سیاهدانه بر زخم پوستی در موشهای دیابتی میباشد.
روش بررسی: این مطالعه تجربی بر روی 49 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار (به وزن تقریبی 250 ـ220 گرم) در قالب 7 گروه مساوی انجام شد. گروه سالم بدون درمان، سالم دریافت کننده فنیتوئین 1درصد،سالم تیمار شده با اسرین(شم)،دیابتی بدون درمان، گروههای دیابتی(دریافت کننده فنی توئین 1درصد، عصاره هیدرواتانولی20 و 40 درصد سیاهدانه) بودند. دیابت به وسیله استروپتوزوتوسین 60 میلیگرم بر کیلوگرم القا شد. پس از بیهوشی، زخمیبه ابعاد1*2 سانتیمتر در ناحیه پشت همه حیوانات ایجاد شد و هر گروه تا زمان التیام کامل زخم تیمار مربوط به خود را دریافت کردند.جهت بررسی های بافت شناسی نمونههای بافتی تهیه شد. مساحت زخم هر سه روز یک بار اندازهگیری شد و دادهها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: متوسط زمان ترمیم زخم برای گروههای دیابتی بدون درمان و دیابتی فنی توئین به ترتیب 27 و 24 روز به طول انجامید. در گروههای سالم بدون درمان و شم، سالم فنی توئین التیام زخم به ترتیب در روزهای 23، 24 و 21 تکمیل شد. کوتاهترین زمان التیام زخم مربوط به گروههای دیابتی تیمار شده با عصاره سیاهدانه20 درصد( 18 روز) و 40 درصد (15 روز) بود. این دو گروه همچنین کمترین میانگین سطح زخم را در طول دوره بررسی داشتند و متوسط سطح زخم گروههای تیمار شده با عصاره سیاهدانه با گروه کنترل خود اختلاف معناداری داشتند(05/0p<).
نتیجهگیری: عصاره سیاهدانه اثرات قابل ملاحظهای بر روند التیام زخم در موشهای صحرایی دارد. با توجه به خواص ضد التهابی و ضد میکروبی سیاهدانه میتوان گفت که این گیاه در ترمیم زخمهای پوستی مؤثر است. مواد آنتیاکسیدان موجود در این گیاه سبب تسریع روند بهبود زخم در مقایسه با داروهای رایج میشود.
Noorbar E, Mirazi N. Study of Nigella sativa L. seed’s hydroethanolic extract on skin wound healing in male diabetic rats. armaghanj 2017; 22 (4) :419-430 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-1779-fa.html
نوربار الهام، میرازی ناصر. اثر عصاره هیدرواتانولی گیاه سیاهدانه (Nigella Sativa L.) بر فرآیند التیام زخم پوستی در موشهای صحرایی نر دیابتی
. ارمغان دانش. 1396; 22 (4) :419-430