1- گروه زیست شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، 2- گروه زیست شناسی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران، ، fereshteh.mmrezaei@gmail.com 3- گروه فارماکولوژی و سم شناسی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران
چکیده: (6369 مشاهده)
چکیده زمینه و هدف: دیازینون حشره کشی ارگانوفسفره است که در کشاورزی استفاده میشود و با تولید رادیکالهای آزاد میتواند بر باروری مردان تأثیر بگذارد. به علت خواص آنتیاکسیدانی ترکیبهای سیاهدانه در مطالعه حاضر اثر عصاره هیدروالکلی سیاهدانه بر اسپرماتوژنز در سمیت القاء شده با دیازینون درموش صحرایی نر مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی از30 موش نر بالغ نژاد ویستاراستفاده شد که به شش گروه شامل؛ کنترل منفی بدون مداخله گروه شم، روغن ذرت و سالین دریافت کرد، گروه کنترل مثبت، سم دیازینون را با غلظت 16میلی گرم برکیلوگرم دریافت کرد، تجربی 1و2 به ترتیب سم دیازینون را با غلظت16 میلی گرم بر کیلوگرم و عصاره سیاهدانه با غلظت 100و200 میلی گرم برکیلوگرم دریافت کرد، تجربی 3 عصاره سیاهدانه با غلظت200میلی گرم برکیلوگرم دریافت کرد، تقسیم شدند. تمام تیمارها به مدت 2 ماه و به صورت گاواژ انجام گرفت. پس از 2 ماه پارامترهای اسپرمیشامل تعداد، تحرک، حیات و مورفولوژی بررسی گردید. همچنین بافت بیضه جهت ارزیابی اسپرماتوژنز پس از برشگیری، به وسیله هماتوکسیلین ـ ائوزین رنگآمیزی گردید. دادهها با استفاده از آزمونهای آماری آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: سم دیازینون با غلظت 16میلی گرم بر کیلوگرم سبب کاهش معنیداری در تعداد و تحرک اسپرم ها در مقایسه با گروه شم گردید(01/0p<)(001/0p<)، اما تغییر معنیداری بر حیات و مورفولوژی اسپرمها در مقایسه با گروه شم نداشت. گروهی که سم دیازینون و عصاره سیاهدانه با دو غلظت100و 200میلی گرم بر کیلوگرم را دریافت کردند در مقایسه با گروه دیازینون افزایش قابل توجهی در تعداد اسپرمها نشان دادند(01/0p<)(001/0p<)، اما سیاهدانه سبب تغییر معنیداری بر روی تحرک اسپرم در حضور سم دیازینون نگردید. بررسی بافت شناسی نشان داد تعداد سلول اسپرماتوسیت اولیه و اسپرماتید در گروه دریافت کننده سم دیازینون در مقایسه با گروه شم کاهش معنیداری داشت(05/0p<). در صورتی که تعداد سلولهای اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه و اسپرماتید در گروه های تجربی 1و 2 افزایش معنیداری در مقایسه با گروه دیازینون نشان داد(05/0p<). در گروه تجربی 3، عصاره سبب افزایش تعداد اسپرم در مقایسه با گروه شم گردید(05/0p<)، اما تغییرمعنیداری در بافت بیضه ایجاد نکرد.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد عصاره سیاهدانه اثر حفاظتی بر بافت بیضه داشته و میتواند موجب افزایش اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید و تعداد اسپرم در سمیت القاء شده با دیازینون گردد، اما تأثیری بر تحرک اسپرم ندارد.
Ghasemi R, Mir Mohammad Rezaei F, Nasri S, Nili Ahmadabadi A. The effects of hydro-alcoholic extract of Nigella sativa seed on sperm parameters and spermatogenesis in toxicity induced by diazinon in male rats. armaghanj 2017; 22 (4) :486-498 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-1756-fa.html
قاسمی ریحانه، میرمحمدرضائی فرشته، نصری سیما، نیلی احمد آبادی امیر. اثر عصاره هیدروالکلی دانه گیاه سیاهدانه برپارامترهای اسپرمیو اسپرماتوژنز در سمیت القاء شده با دیازینون درموش صحرایی نر . ارمغان دانش. 1396; 22 (4) :486-498