مقدمه و هدف: بیماریهای قارچی زیر جلدی عفونتهایی هستند که پوست، نسوج زیر جلدی و استخوانهای مجاور آن را درگیر می کند. این عفونتها حاصل ورود ارگانیزمهای ساپروفیت خاک و گیاهان از طریق صدمه و آزار پوستی می باشد. این بیماریها بیشتر در بین جمعیت روستایی مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیری جهان متداول است. هدف از این مطالعه تعیین میزان شیوع عفونتهای قارچی زیر جلدی و شناسایی عوامل مسبب آن در بیماران مراجعه کننده به درمانگاههای تخصصی پوست شیراز بوده است.
مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی از کلیه بیماران ( 93 نفر) مراجعه کننده به درمانگاههای تخصصی پوست شیراز با ضایعات پوستی مشکوک به عفونتهای قارچی زیر جلدی، زخمهای مزمن، شدید، عفونی و مقاوم به درمان طی سالهای1384ـ 1381 نمونه تهیه گردید و در محیط های سابورو دکستروز آگار، مایکوزیل آگار، محیط عصاره قلب و مغز و آگار خوندار حاوی آنتی بیوتیکهای کلرامفنیکل 200 میلی گرم در لیتر، استرپتومایسین 3/0 گرم در لیتر و پنی سیلین200000 واحد در لیتر کشت داده و در دمای 25 و 37 درجه سانتی گراد به مدت دو تا هشت هفته نگهداری شدند. عوامل قارچی به روشهای معمول آزمایشگاهی و محیط کروم آگار کاندیدا مورد شناسایی قرار گرفتند. از شاخصهای توصیفی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.
یافته ها: نتایج نشان داد که در هیچ کدام از موارد، بیمار مبتلا به مایسه توما، اسپوروتریکوزیس و کروموبلاستومایکوزیس شناسایی نگردید. از این میان یک مورد آسپرژیلوزیس ، یک مورد کاندیدیازیس و دو مورد نوکاردیازیس شناسایی شدند. در پنج مورد نیز عوامل مسبب بیماری فئوهیفومایکوزیس و هیالوهیفومایکوزیس در کشت بیماران جدا گردیدند، ولی بیماری آن به روش هیستوپاتولوژی و آزمایش مستقیم تأیید نگردید.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که علی رغم مساعد بودن شرایط آب و هوایی منطقه و مشاغلی نظیر کشاورزی و دامپروری در استان فارس، این بیماری ها هنوز هم نادر بوده و بایستی در مطالعات آینده به جستجوی عوامل مسبب این بیماری ها در منطقه پرداخته شود.
پاک شیر کیوان، سلمانپور رحمت، معتضدیان محمد حسین. بررسی عفونتهای قارچی زیر جلدی در بیماران مراجعه کننده به درمانگاههای تخصصی پوست شیراز در سالهای 1384 ـ 1381. ارمغان دانش. 1384; 10 (4) :29-36