مقدمه و هدف: لیشمانیوز احشایی یا کالاآزار بیماریی است که به وسیله انگلهای تک یاختهای داخل سلولی از جنس لیشمانیا ایجاد میشود. کالاآزار در بعضی از مناطق ایران به صورت آندمیک و اغلب در کودکان زیر 10 سال دیده میشود. با توجه به نامشخص بودن وضعیت اپیدمیولوژیک کالاآزار در شهرستان بویراحمد، مطالعه حاضر با هدف بررسی سرواپیدمیولوژی بیماری لیشمانیوز احشایی صورت گرفت.
مواد و روشها: در این بررسی توصیفی، 1628 نمونه خون از کودکان 10 سال و زیر 10 سال در شهرستان بویراحمد در سال 1384 با روش نمونه گیری تصادفی ساده تهیه گردید. جهت بررسی آلودگی احتمالی در مخازن انگل، تعداد 25 قلاده سگ از مناطق مختلف این شهرستان شکار و نمونههای لازم از کبد، طحال و خون آنها تهیه گردید. نمونههای تهیه شده با روش سرولوژی آگلوتیناسیون مستقیم و کشت انگل از نظر آلودگی به لیشمانیا مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایشها به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون مجذور کای آنالیز گردیدند.
یافتهها: از تعداد کل افراد مورد مطالعه 749 مورد (1/46 درصد) پسر و 879 مورد (9/53 درصد) دختر بودند که 50 مورد (09/3 درصد) مثبت بودند. میزان آلودگی در دخترها 21 مورد (37/2 درصد) کمتر از پسرها 29 مورد (87/3 درصد) بوده است. از لحاظ آماری بین جنس و تیتر آنتیبادی رابطه معنیداری یافت نشد. بیشترین میزان آلودگی 8 مورد (82/14 درصد) در سن 10 سالگی مشاهده گردید. از نظر آلودگی مخازن احتمالی لیشمانیوز در منطقه مورد مطالعه، هیچ کدام از سگهای مورد مطالعه به لیشمانیا آلوده نبودند.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج حاصل میتوان نتیجهگیری کرد که بیماری کالاآزار از بیماریهای آندمیک در شهرستان بویراحمد میباشد که در بین جامعه به صورت منطقهای در گردش است. عدم وجود آلودگی در سگهای مورد مطالعه میتواند به علت کم بودن تعداد نمونهها و یا آلوده نبودن سگهای مناطقی که از آنجا نمونهها تهیه شده باشد.
Sarkari B, Moshfe A, Pedram N, Zargar M, Yazdanpanah B, Akhondi B, et al . Serological Study of Visceral Leishmaniasis in Boyer Ahmad Township in 2005. armaghanj 2007; 12 (2) :69-77 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-690-fa.html
سرکاری بهادر، مشفع عبدالعلی، پدرام ناهید، زرگر محمد امین، یزدانپناه بهروز، آخوندی بهناز، و همکاران.. بررسی سرواپیدمیولوژی بیماری لیشمانیوز احشایی در شهرستان بویراحمد در سال 1384. ارمغان دانش. 1386; 12 (2) :69-77