مقدمه و هدف: گیاه بیلهر از تیره چتریان دارای ترکیبات فلاونوئیدی و کورمارینی میباشد. فلاونوئیدها دارای خواص استروژنی هستند. کومارینها نیز دارای خاصیت آنتیآندروژنی میباشند. این ترکیبات بر روی محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز گنــاد دارای اثرات زیادی هستند. هدف از این مطالعه، تعیین تأثیر عصاره الکلی گیاه بیلهر بر غلظت خونی هورمونهای گنادوتروپ و آندروژن در موش صحرایی نر بالغ بود.
مواد و روشها: این یک مطالعه تجربی است که در سال 1387، در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج انجام گرفت. 50 سر موش صحرایی نر بالغ انتخاب و به 5 گروه ده تایی تقسیم شدند؛ گروه کنترل که هیچ مادهای دریافت نکردند، گروه شاهد آب مقطر و گروههای تجربی که روزانه به ترتیب 100، 200 و 400 میلیگرم بر کیلوگرم به ازای وزن بدن، عصاره هیدروالکلی گیاه بیلهر را به صورت دهانی دریافت کردند. پس از گذشت مدت زمان 28 روز حیوانات توزین و میزان هورمون محرکه فولیکولی، هورمون لوتئینی، تستوسترون و دیهیدروتستوسترون آنها اندازهگیری شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمونهای آماری آنووا و تست توکی تجزیه و تحلیل گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که غلظت پلاسمایی هورمون تستوسترون در گروه دوز حداقل، افزایش معنیداری و در دوزهای متوسط و حداکثر کاهش معنیداری دارد(05/0p<). غلظت پلاسمایی هورمون لوتئینی در همه گروههای تجربی افزایش معنیداری نشان داد(05/0p<). غلظت پلاسمایی هورمون دی هیدروتستوسترون در گروه حداقل کاهش معنیداری و در گروه حداکثر و متوسط افزایش معنیداری نشان داد(05/0p<). غلظت پلاسمایی هورمون محرکه فولیکولی در هیچ گروهی تغییر معنیداری نداشت.
نتیجهگیری: نتایج نشان میدهد فلاونوئیدهای موجود در عصاره گیاه بیلهر با تحریک پرولاکتین در افزایش هورمون لوتئینی مؤثر بوده است واین افزایش به همراه ممانعت از آنزیمهای آروماتاز و 5 ـ آلفــاردکتاز در افزایش تستوسترون در دوز حداقل و کاهش هورمون دی هیدروتستوسترون اثر گذاشته است.
Azarneoshan F, Khatam Saz S, Sadeghi H. The Effects of Hydro Alcoholic Extract of Dorema Aucheri on Blood Concentration of Gonadotropin and Androgen Hormones in Adult Male Rats. armaghanj 2009; 14 (3) :63-70 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-614-fa.html