مقدمه و هدف: تحقیقات نشان داده است که خار مریم میزان بالایی از آنتیاکسیدان پلیفنلیک را دارا میباشد و دارای اثرات حمایتی در بیماریهای تخریب نورونی است. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی تأثیر عصاره گیاه خار مریم(سیلی مارین) بر میزان GFAP و حافظه فضایی مدل موشی بیماری آلزایمر بود.
مواد وروش ها: این پژوهش یک مطالعه تجربی است که در سال 1388 در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج انجام شد. تعداد 30 سر موش نر ویستار انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه مساوی شاهد، درمان و ضایعه تقسیم شدند. موشهای دو گروه درمان و ضایعه در دستگاه استریوتاکسیک ثابت شده و با تزریق ایبوتونیک اسید محلول در سرم فیزیولوژی در هسته NBM مغز آنها آلزایمری شدند و موشهای گروه شاهد مورد عمل جراحی قرار گرفته، ولی تزریقی انجام نشد. سپس به موشهای گروه درمان به میزان 200 میلیگرم بر کیلوگرم وزن آنها از عصاره خار مریم رقیق شده با صمغ عربی 1 درصد به عنوان حلال به مدت چهار هفته و هر روز خورانده شد. به موشهای گروه ضایعه دارویی خورانده نشد و به گروه شاهد فقط صمغ عربی 1 درصد خورانده شد. بعد از ضایعه در روز هفتم و بیست هشتم با استفاده ازآزمون ماز Y ارزیابی رفتاری بر روی همه گروه ها انجام گردید. بعد از پایان آزمون رفتاری میزان GFAP هیپوکامپ مغز حیوانات با متد الایزا اندازهگیری شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزارSPSS و آزمونهای آماری آنالیز واریانس یک طرفه و آنالیز واریانس برای دادههای مکرر تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: حافظه فضایی در روز هفتم و بیست هشتم در گروه درمان در مقایسه با گروه ضایعه و شاهد به طور معنیداری بهبود یافت (به ترتیب 01/0>p و 001/0>p). میزان GFAP هیپوکامپ در گروه درمان در مقایسه با گروه ضایعه و شاهد نیز اختلاف معنیداری را نشان داد(001/0 >p ).
نتیجهگیری: گیاه خار مریم با دارا بودن خاصیت آنتیاکسیدانی میتواند منجر به بهبود علایم اختلالات شناختی و رفتاری و همچنین کاهش میزان پروتئین GFAP آستروسیتهای مغز در مدل موشی بیماری آلزایمر شود.
Hadinia A, Aryanpour R, Mehdizadeh M, Mahmodi R, Mossavizadeh A, Delaviz H, et al . The Effect of Silybum marianum on GFAP and Spatial Memory in a Mouse Model of Alzheimer's Disease. armaghanj 2010; 14 (4) :65-75 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-588-fa.html
هادی نیا ابوالقاسم، آریانپور رویا، مهدی زاده مهدی، محمودی رضا، موسوی زاده علی، دلاویز حمدالله، و همکاران.. بررسی تأثیر عصاره گیاه خار مریم(سیلی مارین) بر میزان GFAP وحافظه فضایی مدل موشی بیماری آلزایمر. ارمغان دانش. 1388; 14 (4) :65-75