مقدمه و هدف: در خصوص تأثیر جنسیت و هورمونهای جنسی بر واکنش به درد و یا بر بیدردی حاصل از مورفین اختلاف نظر زیادی وجود دارد، لذا هدف از این تحقیق تعیین تأثیر متفاوت تستوسترون و گنادکتومیبر پاسخ به درد و بروز بی دردی ناشی از مورفین با استفاده از تست فرمالین بود.
مواد و روشها: این مطالعه تجربی در سال 1388 در دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. تعداد 63 سر موش نر نژاد NMRI به صورت تصادفی به9 گروه مساوی تقسیم شدند. در 5 گروه اول اثر تستوسترون و گنادکتومی بر احساس درد و در 4 گروه دیگر اثر این عوامل بر بی دردی ناشی از مورفین بررسی گردید. هر گروه بسته به نوع گروهبندی، نرمال سالین، تستوسترون و یا مورفین دریافت کردند و بعضی از گروهها گنادکتومی شدند. در نهایت از همه گروهها تست فرمالین گرفته شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از نرمافزار گراف پد پریزم و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: در تمام گروهها پاسخ به محرک دردزا در 5 دقیقه اول (درد حاد) دارای تفاوت معنیداری نبود(05/0p>). تستوسترون در 5 گروه اول، پاسخ به محرک دردزا را در مرحله محیطی شدن درد (زمان30ـ10 دقیقه) و مرحله مزمن درد (60ـ 15دقیقـــه) افزایش داد، به نحوی که اختلاف گروه دریافت کننده تستوسترون با گروه گنادکتومی معنیدار بود(05/0p<). بیدردی ناشی از مورفین در گروهی که تستوسترون و مورفین دریافت کردند در مقایسه با گروه گنادکتومی شدهای که فقط مورفین دریافت کرده بودند کاهش معنیداری یافت(05/0p<).
نتیجهگیری: تستوسترون پاسخ به محرک دردزا را در مرحله محیطی شدن درد و مرحله مزمن درد افزایش میدهد. همچنین تستوسترون موجب کاهش بی دردی ناشی از مورفین در این مراحل از درد میشود.
Yousofvand N, Khani S, Nasri S. The Effects of Testosterone and Gonadectomy Conditions on Nociception and Their Effect on Morphine-Induced Analgesia in Male Mice, Using the formalin test. armaghanj 2010; 15 (3) :212-223 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-467-fa.html
یوسفوند نامدار، خانی سیمین، نصری سیما. اثر تستوسترون و گنادکتومیبر احساس درد و بروز بی دردی ناشی از مورفین با استفاده از تست فرمالین درموش کوچک نر. ارمغان دانش. 1389; 15 (3) :212-223