1- گروه روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران 2- گروه روانشناسی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران ، ali.mared@yahoo.com
چکیده: (2254 مشاهده)
زمینه و هدف: ﺧﻮدﮐﺸﯽ یﮑﯽ از ﻣﻌﻀﻼت ﻋﻤﺪه ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ اﺳﺖ و ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ در ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻓﺘﺎدن ﺳﻼﻣﺖ رواﻧﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ایﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﺪ. یکی از مهم ترین بحرانهای روانشناختی است که متخصصان سلامت ممکن است در محیط کارشان با آن مواجه شوند. یکی از علل خودکشی افسردگی میباشد که درمانهای دارویی و روانی را طلب میکند. یکی از رویکردهای مهم در این خصوص، رویکرد معنیدرمانی است. هدف این پژوهش تعیین و تدوین بسته مداخلهای پیشگیری از خودکشی مبتنی بر معنی درمانی و تأثیر آن بر امید به زندگی، افکار خودآیند منفی و افکار خودکشی دانشجویان دختر بود.
روش بررسی:این یک مطالعه نیمه تجربی با طرح پیشآزمون ـ پسآزمون میباشد که در سال 1399 انجام شد، پس از بررسی منابع علمینوشتاری، مصاحبه نیمه ساختار یافته با 10 نفر از متخصصان روانشناسی تدوین بسته آموزشی صورت گرفت. روایی محتوایی بسته تدوین شده بر اساس شاخص لاواشه 94/0 میباشد. در مرحله دوم پژوهش، بسته مداخلهای مبتنی بر معنیدرمانی در 10 جلسه تدوین شد. در این بخش از بین دانشجویان 18 تا 25 سال دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ، 40 نفر با استفاده از روش در دسترس انتخاب گردید و در دو گروه به طور تصادفی(گروه آزمایش و کنترل) قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه مقیاس امید اشنایدر، مقیاس افکار خودآیند منفی ATQ و مقیاس افکار خودکشی بک بود. بر اساس مؤلفههای استخراج شده از متون علمی و مصاحبه با متخصصان روانشناسی بسته تدوین شده شامل؛ مؤلفههای سوق دهندهای خودکشی(پوچی و بی هدفی ـ حس قربانی بودن آسیب به خود)، پیش گیرندههای خودکشی(معنای زندگیـ رنج ـ آزادیـ مسئولیت) و تعالی بخشهای زندگی(عشق ـ کارـ معنویت و اندیشهزدایی) میباشد که در طی 10 جلسه یک ساعته آموزش داده شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای آماری لوین و تحلیل واریانس و لامبدای ویلکز تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: یافتهها حاکی از آن است که بسته تدوین شده مبتنی بر معنا درمانی در افزایش امید به زندگی و کاهش افکار خودآیند منفی اثر بخش است و در کاهش افکار خودکشی معنیدار نبوده است(0001/0=p). روش مداخله تاثیر معنیداری بر نمره کل امید (66/83=F و 0001/0=Sig) تأثیر معنیدار دارد و بر نمره کل افکار منفی(01/49=F و 0001/0=Sig) تأثیر معنیدار دارد. در خصوص تأثیر روش درمانی بر افکار خودکشی،تأثیر معنیداری بر نمره کل افکار خودکشی(63/1=F و20/0=Sig) ندارد و با توجه به نتایج، مجذور اتا نیز تنها توانست 6 درصد واریانس افکار خودکشی را تبیین کند.
نتیجهگیری: با توجه به اثر بخشی بسته تدوین شده بر اساس معنا درمانی بر کاهش افکار منفی و افزایش سطح امید، فلذا آموزش این بسته برای دانشافزایی و توانمندسازی دانشجویان در مقابل افسردگی و مؤلفههای آن توصیه میشود.
Rahimi E, Maredpour A. Development of A Meaning-Based Suicide Prevention Package and its Effect on Life Expectancy, Negative Spontaneous Thoughts and Suicidal Ideation of Female Students of Yasuj University of Medical Sciences in 2020. armaghanj 2021; 26 (4) :684-700 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3051-fa.html
رحیمی الهام، ماردپور علیرضا. تدوین بسته پیشگیری از خودکشی مبتنی بر معنیدرمانی و بررسی تأثیر آن بر امید به زندگی، افکار خودآیند منفی و افکار خودکشی دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در سال 99. ارمغان دانش. 1400; 26 (4) :684-700