زمینه و هدف: سیستم ایمنی بدن در فعالیت‌‌های زیادی از جمله فعالیت‌های التهابی و ضد التهابی  شرکت دارد. اساس این  فعالیت‌ها  با تولید اینترلوکین چهار و اینترفرون گاما همراه است. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر فعالیت ورزشی استقامتی و بیش تمرینی بر تعادل این دو سایتوکاین می‌پردازد.

 روش بررسی: در این مطالعه تجربی 30 سر موش رت نر (4 تا 5 هفته‌ای، با میانگین وزنی 150 گرم) به شکل تصادفی به سه گروه10 تایی شامل؛ گروه‌های کنترل، تمرین استقامتی و بیش تمرینی تقسیم شدند. تمرین استقامتی و بیش تمرینی  در 12 هفته اجرا شد. درپروتکل استقامتی در هفته اول  سرعت آزمودنی‌ها 10 متر بر دقیقه و در هفته دوازدهم با سرعت 23 متر بر دقیقه به پایان رسید. در پروتکل بیش تمرینی در هفته اول سرعت آزمودنی‌ها معادل 15 متر بر دقیقه و در هفته دوازدهم معادل 25 متر بر دقیقه بود. بعد از اتمام تمرینات و جداسازی طحال موش با تست الایزا، سنجش اینترلوکین چهار و اینترفرون گاما انجام شد. جهت سنجش از آزمون آماری واریانس یک سویه و ارمون تعقیبی توکی استفاده شد.

• به دنبال اجرای فعالیت ورزشی استقامتی با شدت متوسط، افزایش سطوح اینترفرون گاما و کاهش اینترلوکین 4 در مقایسه با گروه کنترل و گروه بیش تمرین مشاهده شد که این اختلاف معنی دار بود(01/0=p)، اما در گروه بیش تمرین  افزایش معنی‌دار  سطوح اینترلوکین چهار و کاهش اینتروفرون گاما در مقایسه با دو گروه دیگر مشاهده شد(01/0=p).

• در پاسخ به تمرین‌های استقامتی میزان اینترفرون گاما و در پاسخ به بیش تمرینی میزان اینترلوکین چهار افزایش یافت.