زمینه و هدف: شروع زودتر تغذیه پس از سزارین می‌تواند اثرات مفیدی داشته باشد، با این حال هنوز مطالعه‌های کافی در این زمینه انجام نشده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثر تغذیه زودرس بر عوارض گوارشی زنان پس از زایمان سزارین و مقایسه آن با تغذیه معمولی بود.

روش بررسی: این کارآزمایی بالینی تصادفی در 160 زن باردار مراجعه کننده به بیمارستان شهدای تجریش وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال‌های 91ـ1390، که تحت سزارین قرار گرفتند، انجام شد. معیارهای ورود به مطالعه شامل زنان با سن حاملگی بیشتر از 37 هفته، حاملگی تک قلو، داشتن حداقل 8 ساعت زمان ناشتایی، سزارین به روش بی‌هوش رژیونال(نخاعی) بود. پس از ثبت مشخصات دموگرافیک و حاملگی، زنان به طور تصادفی به دو گروه تغذیه زودرس (2 ساعت پس از اتمام عمل، 250 سی‌سی آبمیوه صاف شده، در 2 ساعت بعدی رژیم سبک چای و بیسکوئیت و در 2 ساعت بعد از آن رژیم معمول) و تغذیه معمولی(8 ساعت پس از عمل رژیم مایعات صاف شده و روز بعد از عمل رژیم معمول) تقسیم شدند، وجود علایم گوارشی (تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، دیستانسیون شکم، نفخ و درد کرامپی شکم) در 2 ساعت، 4 ساعت، 8 ساعت و 12 ساعت پس از عمل، زمان سمع صداهای روده ای، اولین دفع گاز و زمان اولین دفع مدفوع ثبت گردید. داده‌‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری مربع کای و تی تست تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: شیوع علایم گوارشی در 2 و 4 ساعت پس از عمل در گروه تغذیه زودرس و در 8 ساعت پس از عمل در گروه تغذیه معمولی به میزان معنی‌داری بیشتر بود(05/0p<). در ساعت 12 پس از عمل تفاوت معنی‌داری از نظر علایم گوارشی بین دو گروه وجود نداشت(05/0p<) زمان سمع صداهای روده ای و زمان دفع گاز نیز در گروه تغذیه زودرس به میزان معنی‌داری زودتر از تغذیه معمولی بود(001/0=p)، اما تفاوت معنی‌دار از نظر زمان دفع مدفوع بین دو گروه وجود نداشت.

نتیجه‌گیری: تغذیه زودرس باعث تسریع بروز علایم گوارشی، سمع زودتر صداهای روده ای و دفع زودتر گاز شد. توصیه می‌شود در مطالعه‌های آتی رژیم‌های متفاوت و نیز میزان پذیرش و رضایت بیمار مورد بررسی قرار گیرد.