دکتر عبدالعلی مشفع، ذبیح الله زارعی، بهناز آخوندی، دکتر غلامحسین ادریسیان، دکتر بهرام کاظمی، دکتر شهرام جمشیدی، دکتر محمود محمودی، دکتر مژگان بنده پور، دکتر مهدی محبعلی،
دوره ۱۴، شماره ۲ - ( ۴-۱۳۸۸ )
چکیده
چکیده:
مقدمه و هدف: لیشمانیوز احشایی سگ و سگ‌سانان به وسیله تک یاخته‌ای به نام لیشمانیااینفانتوم ایجاد می‌گردد و بیماری زئونوتیک آندمیک در کشورهای حوزه مدیترانه و خاورمیانه از جمله ایران می‌باشد. میزان شیوع سرمی بیماری در مناطق مختلف آب و هوایی ایران از ۱۰ تا ۳۷ درصد گزارش شده است. تشخیص عفونت در سگ‌سانان به ویژه سگ‌های فاقد علامت بالینی به منظور کنترل بیماری در انسان از اهمیت خاصی برخوردار است. لذا این مطالعه به منظور مقایسه روش‌های تشخیصی آگلوتیناسیون مستقیم و تست نواری دیپ‌استیک با واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز انجام شد.
مواد و روش‌ها: این یک مطالعه از نوع فرآیند نتایج است که بر روی ۷۱ قلاده سگ از ۴ روستای آندمیک کالاآزار در شهرستان مشکین شهر در سال ۱۳۸۷ انجام شد. پس از گرفتن نمونه خون و پوست از سگ‌های تحت بررسی با روش‌های سرولوژی آگلوتیناسیون مستقیم، تست نواری دیپ‌استیک rK۳۹ و روش ملکولی واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز مورد آزمایش قرار گرفتند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری مک نیمار و تست کاپا تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: از ۷۱ قلاده سگ مورد مطالعه؛ ۱۵ قلاده (۱/۲۱ درصد) دارای علایم بالینی و ۵۶ قلاده (۹/۷۸ درصد) فاقد علامت بالینی، ۱۷ قلاده (۹/۲۳ درصد) با روش آگلوتیناسیون مستقیم دارای تیتر بیشتر یا مساوی۱:۳۲۰، ۲۲ قلاده (۳۱ درصد) در روش دیپ‌استیکrk۳۹ مثبت، با واکنش زنجیره‌ای پلی‌مراز پوست ۲۱ قلاده (۶/۲۹درصد) و خون۳۱ قلاده(۷/۴۳ درصد) مثبت بودند و در مجموع ۳۸ قلاده (۵/۵۳ درصد) با تست واکنش زنجیره‌ای پلی مراز بر روی نمونه‌های پوست و یا خون آن‌ها مثبت شدند. بیشترین توافق بین روش آگلوتیناسیون مستقیم و دیپ استیک دیده و کمترین همخوانی بین آگلوتیناسیون مستقیم با واکنش زنجیره‌ای پلی مراز پوست و یا خون مشاهده گردید.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه روش آگلوتیناسیون مستقیم به دلیل شناسایی بهتر سگ‌های آلوده فاقد علامت و همچنین قابل انجام بودن در شرایط میدانی نسبت به سایر روش‌های مورد مطالعه برتری دارد و روش واکنش زنجیره‌ای پلی مراز برای ردیابی دی ان ای انگل در نمونه پوست سگ‌ها مناسب‌تر است.
واژه‌های کلیدی: آگلوتیناسیون مستقیم، دیپ‌استیک ، واکنش زنجیره‌ای پلی مراز، لیشمانیوز احشایی، سگ
