ناهید درویش زاده، کمال عزیز بیگی، ظاهر اعتماد،
دوره ۲۶، شماره ۴ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: مصرف غذاهای ترد و عدم رعایت بهداشت تغذیه باعث تخریب هومئوستاز بافت چربی و ترشح فاکتورهای التهابی می‌شود. تمرین ورزشی هوازی از جمله راهکارهای کنترل کننده التهاب ناشی از بافت چربی است، لذا هدف از این مطالعه تعیین و هم‌زمان تمرین هوازی و اکتاپامین بر سطوح بافتی انفلامازوم NLRP۱، لپتین، پروتئین کربونیل و تغییرات بافت‌شناسی بافت چربی قهوه‌ای در رت‌های تغذیه شده با روغن حرارت دیده عمیق بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی که در سال ۱۳۹۸انجام شد، ۴۰ سر رت نر نژاد ویستار(سن ۲۰ هفته؛ وزن ۲۰ ±۳۵۰ گرم) به طور تصادفی در گروه‌های کنترل سالم(تعداد=۸)، کنترل مسموم با روغن حرارت دیده(تعداد=۸)، مسموم + تمرین هوازی(تعداد= ۸)، مسموم + اکتاپامین(تعداد=۸) و مسموم + تمرین هوازی + اکتاپامین(تعداد=۸) قرار داده شدند. روغن حرارت دیده به صورت خوراکی(گاواژ) و به مدت ۴ هفته به رت‌های مربوطه خورانده شد. دوز مورد استفاده اکتاپامین ۸۱ میلی‌گرم بر کیلوگرم به صورت تزریق درون صفاقی(IP) و حل شده با نرمال سالین ۹ درصد بود. گروه‌های تمرینات هوازی نیز به مدت ۴ هفته بر روی نوارگردان با شدت فزاینده در هفته اول ۵۰ درصد توان هوازی تمرین کردند و در هفته آخر شدت تمرین به ۶۵ درصد توان هوازی رسید. میزان غلظت هورمون لپتین، پروتونیل کربونیل با استفاده از روش الیزا و تغییرات بافت چربی قهوه‌ای با استفاده از روش‌های رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین_ائوزین و IHC بررسی شد. جهت تعیین تغییرات ژن و پروتئین NLRP۱ به ترتیب روش‌های Real time PCR و ایمونوهیستو شیمی به کار گرفته شدند. داده‌های جمع‌‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس دوطرفه و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: در تمام گروه‌های مسموم افزایش معنی‌دار در بیان ژن و پروتئین NLRP۱ و هم‌چنین افزایش مقادیر پروتئین کربونیل و لپتین نسبت به گروه کنترل سالم مشاهده شد(۰۵/۰p≤). نتایج نشان داد که بیان ژن و پروتئین NLRP۱ در گروه‌های مسموم+ تمرین هوازی و مسموم + اکتاپامین کاهش معنی‌دار نسبت به گروه مسموم دارند(۰۵/۰p≤ ). هم‌چنین بیان پروتئین NLRP۱ در گروه مسموم ـ هوازی + اکتاپامین در مقایسه گروه کنترل مسموم دارای تفاوت معنی‌دار بود(۰۵/۰p≤). در حالی که بیان این ژن در گروه مسموم ـ هوازی+ اکتاپامین تفاوت معنی‌داری در مقایسه با گروه مسموم نداشت. نتایج حاکی از کاهش معنی‌دار غلظت پروتئین کربونیل در گروه های مسموم+ تمرین هوازی و مسموم+ اکتاپامین نسبت به گروه مسموم بود، اما این نتیجه در مورد گروه مسموم+ تمرین هوازی + اکتاپامین)مشاهده نشد. غلظت لپتین نیز در گروه‌های مسموم+ تمرین هوازی، (مسموم+ اکتاپامین و مسموم + تمرین هوازی+ اکتاپامین کاهش معنی‌دار نسبت به گروه مسموم داشت.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد استفاده از مکمل اکتاپامین در کنار تمرین ورزشی هوازی با کنترل NLRP۱ و کاهش لپتین در کنترل عوامل خطر ناشی از بافت چربی مؤثر باشند.
