فریبا قهرمانی، ذاکر صالحی،
دوره ۲۶، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: رادیوگرافی از قفسه سینه یکی از رایجترین تصویربرداریهای اشعه ایکس است که در سراسر دنیا انجام میشود. در حین این فرآیند به جز قفسه سینه بافتهای دیگری از جمله تیروئید نیز در معرض پرتوگیری هستند. با توجه به این که یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای سرطان تیروئید پرتوهای یونیزان است، اندازهگیری میزان جذب این پرتوها در تیروئید اهمیت ویژه ای دارد. هدف از این مطالعه تعیین و ارزیابی دوز جذبی تیروئید حین تصویربرداری از قفسه سینه به روش شبیهسازی مونت کارلو بود.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی در سال ۱۳۹۹ در دانشگاه علوم پزشکی یاسوج انجام شد. در این مطالعه ابتدا با استفاده از BEAMnrc دستگاه رادیوگرافی ROX ساخت شرکت زیمنس به روش کدگذاری مونت کارلو شبیهسازی شد و سپس با استفاده از تصاویر سیتی اسکن قفسه سینه به دست آمده از بیماران و به روش CTCREATE فانتوم قفسه سینه طراحی و انرژیهای ۱۰۰ و ۷۰ و ۸۰ کیلوالکترون ولت در کد مونت کارلو استفاده شدند. ۳۰۰ میلیون ذره در شبیه سازی BEAMnrc و ۱۰۰ میلیون ذره در شبیهسازی DOSXYXnrc استفاده شد. دز جذب شده در تیروئید با استفاده از BEAMdp و از روی خروجیهای به دست آمده در شبیه سازی BEAMnrc محاسبه شد. همچنین با استفاده از نرمافزار اکسل نمودار PDD برای انرژیهای مختلف رسم و تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که D/Dmaxدر مختصات مختلف شامل مقادیر متفاوتی در بازه ۵۴/۰ تا ۹۱/۶ می باشند. خطای محاسبات از ۳۲/۰ تا ۷۳/۱۸ درصد محاسبه شد. همچنین مقادیر به دست آمده در نمودارهای PDD نسبت به پژوهشهای مشابهی که از روشهای متفاوتی در دزیمتری استفاده کرده اند به طور نسبی دقت بالاتری را نشان دادند.
نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که جذب دز در تیروئید در همه محدودههای انرژی که به طور معمول در رادیوگرافی قفسه سینه انجام میشود وجود دارد. نتایج نشان داد در برخی از نقاط مقدار دز جذبی بیش از ۶ برابر دز سطحی بوده است.