۴ نتیجه برای اختلال استرس پس از سانحه
دکتر سیامک امانت، دکتر حمید افشار،
دوره ۱۱، شماره ۳ - ( ۷-۱۳۸۵ )
چکیده
چکیده:
مقدمه و هدف: اختلال استرس پس از سانحه اختلالی مزمن و از نظر درمانی دشوار است که به عنوان یک اختلال روانپزشکی نسبتاً شایع با مرگ و میر و مشکلات اجتماعی زیاد همراه است. مطابق فرضیه برانگیختگی کیندلینگ مواجهه بـــا حوادث تروماتیک مـــوجب حساس‌سازی یا برانگیختگی هسته لیمبیک می‌شود که منجر به کاربرد ترکیبات دارویی ضد تشنج در درمان اختلال استرس پس از سانحه شده است. بر اساس فرضیه فوق، این مطالعه با هدف تعیین اثـــربخشی لاموتریژیـن در درمان علایم اجتناب ـ کرختی در مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: این یک مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور میباشد که بر روی ۳۰ بیمار مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستان نور اصفهان در سال ۱۳۸۴ انجام پذیرفته است. این بیماران به طور تصادفی و مساوی در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند و طی ۳ ماه تحت درمان با لاموتریژین به عنــوان درمان همراه و دارونمـــا قرار گرفتند. ابزار استفاده شده مقیاس استاندارد پزشک ـ اجرای اختلال استرس پس از سانحه بود که بیماران در شروع درمان و سپس در پایان ماه سوم با آن مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمون‌های آماری تی زوجی، ویلکاکسون و فریدمن تحلیل گردید.
یافتهها: میانگین نمره در مورد فراوانی معیارها در اولین ویزیت در گروه مورد ۲/۲±۱/۱۰ و شاهد ۲۴/۲±۷۵/۱۲ بود که این میانگین پس از پایان دوره درمان در گروه مورد ۵/۲ ±۹ (تفاوت معنی‌دار) و شاهد ۷/۲±۴۵/۱۲ (غیر معنی‌دار) بود. میانگین نمره در مورد شدت معیارها در گروه مورد ۲/۱±۴/۹ و شاهد ۹/۱±۱/۹ بود که این میانگین پس از پایان دوره درمان در گروه مورد ۲± ۴/۸ ( تفاوت معنی‌دار ) و شاهد ۲ ± ۱/۹ ( غیر معنی‌دار) بود. در بررسی جداگانه در گروه مورد در چهار علامت از علایم اجتناب ـ کرختی شامل؛ اجتناب از افکار و احساسات، اجتناب از فعالیت‌ها و مکان‌ها و افراد، ناتوانی در به یادآوردن جنبه‌هایی از تروما و کاهش علاقه به فعالیت‌های مهم، تفاوت معنی‌داری قبل و پس از مصرف دارو در فراوانی و شدت علایم مذکور مشاهده گردید و در سایر علایم شامل؛ احساس غریبگی و گسستگی از دیگران، محدود شدن حالات عاطفی و احساس بعید دانستن همه چیز، تفاوت معنی‌داری قبل و بعد از مصرف دارو مشاهده نشد. در گروه شاهد در هیچ یک از علایم هفت‌گانه اجتناب ـ کرختی تفاوت معنــی‌داری قبـــل و پس از مصرف دارونما در فراوانی یا شدت علایم مشاهده نشد. از طرف دیگر مقایسه میانگین تغییرات نمره قبل و پس از مداخله در گــروه مورد و شاهد نشان داد که میانگین تغییر نمرات در چهار علامت فوق از نظر فراوانی و شدت علایم دارای تفاوت معنی‌دار بود.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که داروی لاموتریژین درمان مؤثری برای کاهش علایم اجتناب ـ کرختی اختلال استرس پس از سانحه میباشد.
واژه‌های کلیدی: اختلال استرس پس از سانحه، لاموتریژین، اجتناب ـ کرختی
ایمان نظری، مسعود محمدی، قاسم نظیری،
دوره ۱۹، شماره ۴ - ( ۴-۱۳۹۳ )
چکیده
زمینه و هدف: از جمله مشکلات مؤثر بر وضعیت روانی افراد آسیب دیده از جنگ، اختلال استرس پس از سانحه میباشد. هدف این مطالعه بررسی میزان اثر بخشی گشتالت درمانی به شیوه گروهی بر کاهش علائم اختلال استرس پس از سانحه جانبازان شهر یاسوج بود.
روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، از بین جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه تعداد ۲۴ نفر به صورت تصادفی در دو گروه مساوی آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای ارزیابی نشانه های اختلال استرس پس از سانحه، ازفهرست اختلال استرس پس از ضربهPCL) ) استفاده شد، سپس گشتالت درمانی گروهی در جلسات۹۰ دقیقه‌ای و به صورت هفته ای ۲ جلسه صرفاً برای گروه آزمایش در ۱۰ جلسه ارایه گردید. دادهها با آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: گشتالت درمانی گروهی باعث کاهش معنی دار علایم اختلال استرس پس از سانحه شد(۰۰۱/۰p=). هم‌چنین یافتهها حاکی از این بود که گشتالت درمانی گروهی بر کاهش علایم تجربه مجدد و علایم برانگیختگی اثر معنی‌داری داشت، اما بر علایم کرختی عاطفی و اجتناب اثر معنی‌داری نداشت(۰۵/۰p>).
نتیجهگیری: می‌توان از روش گشتالت درمانی گروهی به عنوان روشی مستقل و یا در کنار سایر درمان‌ها در جهت بهبود علایم اختلال استرس پس از سانحه استفاده نمود.
حبیب هادیان فرد، فاطمه رضایی، نسرین السادات حسینی رمقانی،
دوره ۲۵، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به احتمال عود نشانههای اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) و ناکارآمدی رویکردهای درمانی در بهبودی ماندگار علایم این اختلال، شناسایی دقیق عوامل دخیل در شروع و حفظ PTSD از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی نقش آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی در اختلال استرس پس از سانحه بود.
روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی، از نوع طرح‌های همبستگی، با استفاده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری میباشد، جامعه آماری شامل ۱۳۱ بیمار مبتلا به PTSD(۷۲ نفر زن و ۵۹ نفر مرد) مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر شیراز در سال ۱۳۹۷ بودند که با توجه به معیارهای ورود و خروج و اجرای مصاحبه ساختاریافته برای اختلالات محور یک و دو(SCID) انتخاب شدند. فهرست اختلال استرس پس از سانحه(PCL-۵)، فرم کوتاه پرسشنامه آسیبهای کودکی((CTQ، پرسشنامه چشمانداز زمان زیمباردو(ZTPI) و پرسشنامه پذیرش و عمل(AAQ-II)) مورد استفاده قرار گرفت. دادهها بوسیله تحلیل معادلات ساختاری (ضرایب همبستگی و رگرسیون) در نرم افزارAMOS (ver ۲۳) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: یافتهها نشان داد که مدل پیشنهادی به خوبی برازش شده است(۹۵/۰= CFI، ۹۲/۰= GFI، ۹۳/۰= TLI، ۹۵/۰=IFI، ۹۰/۰=NFI، ۰۷/۰=RMSEA)بدین صورت که رابطه آسیبهای کودکی با چشمانداز زمان، اجتناب تجربی و نشانههای PTSD معنی‌دار بود. تمامی متغیر‌ها(آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی) توانستند نشانههای PTSD را به صورت مستقیم پیش‌بینی کنند. هم‌چنین چشمانداز زمان و اجتناب تجربی به طور معنی‌داری رابطه بین آسیبهای کودکی و نشانههای PTSD را میانجی میکردند.
نتیجهگیری: در مجموع نتایج این مطالعه با نظریه چشمانداز زمان برای PTSD و مدل مفهومی این پژوهش هم‌خوان است. به طوری که افرادی که در کودکی مورد سوء استفاده یا طرد قرار گرفتهاند، یک چشم انداز زمانی منفی را شکل میدهند که به نوبه خود منجر به استفاده از راهبردهای منفی تنظیم هیجان برای مقابله با هیجانات منفی میگردد. یافتههای این مطالعه پیشنهاد میکند که در طراحی مداخلات روانشناختی برای افراد مبتلا به PTSD باید به نقش آسیبهای کودکی، چشمانداز زمان و اجتناب تجربی توجه نمود.
محمد زارع نژاد، حسن عبیدی، علیرضا درودچی، همایون حسینی نژاد، زهرا احصایی، محمد ذوالعدل،
دوره ۲۸، شماره ۲ - ( ۲-۱۴۰۲ )
چکیده
زمینه و هدف: اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) شایع‌ترین پیامد روانشناختی حوادث آسیب‌زا است که به طور معمول همراه با نقصان در عملکرد میباشد که اغلب همراه با سایر اختلالات روانشناختی میباشد، لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی شاخص‌های اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) در مراجعین ترومایی ارجاعی به بخش معاینات اداره کل پزشکی قانونی استان فارس بود.
روش بررسی: این یک مطالعه توصیفی ـ مقطعی میباشد که در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در پزشکی قانونی استان فارس انجام شد. شرکت کنندگان از افراد تجربه کننده تروما مراجعه کننده به مراکز معاینات پزشکی قانونی در شیراز انتخاب شدند. در مطالعه حاضر، به صورت تصادفی تعداد ۱۶۰ نفر از مراجعه کنندگان به واحد معاینات پزشکی قانونی در شیراز انتخاب شدند. در این مطالعه، افراد با سن ۱۸ سال یا بیشتر که تمایل به شرکت در مطالعه داشته و به منظور ارزیابی جراحات ناشی از تروما مراجعه کرده بودند، در مطالعه وارد شدند. افراد شرکت کننده با استفاده از پرسشنامه قرار گرفتن در معرض سانحه (PCL-۵) و سطوح اختلال استرس پس از سانحه DSM-۵ بررسی شدند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردیده و به صورت آمار توصیفی در قالب جداول و نمودار بیان شدند.
یافتهها: در مطالعه حاضر، تعداد ۱۶۰ فرد مراجعه کننده به واحد معاینات پزشکی قانونی مورد بررسی قرار گرفتند که شامل ۹۱ مرد (۸۷/۵۶ درصد) و ۶۹ زن (۱۲/۴۳درصد) بود. از این تعداد، ۷۵ نفر(۸۷/۴۶درصد) بر اساس معیارهای ICD-۱۰ واجد شرایط PTSD شدند. میانگین سنی افراد ۹۶/۱۱±۶۷/۴۵ بود که جوان‌ترین آنها ۱۸سال و مسن‌ترین آنها ۷۵ سال سن داشتند. از میان افراد مورد مطالعه، ۹نفر(۱۲ درصد) سابقه مصرف نوشیدنی های الکلی، ۶ نفر(۸ درصد) سابقه اعتیاد و هم‌چنین ۲۶ نفر(۶۶/۳۴ درصد) سابقه مصرف سیگار داشتند. از طرفی تعداد ۱۳ نفر از افراد شرکت کننده در مطالعه حاضر، سابقه مراجعه به روانپزشک و روانشناس و نیز مصرف داروهای درمانی اختلالات روانشناختی داشتند( ۳۳/۱۷ درصد). ارزیابیهای بالینی PTSD سنجش شده در افراد مورد مطالعه نشان داد که فراوانی PTSD تحت بالینی در ۱۵ نفر، بالینی در ۳۱ نفر، زیر گروه I PTSD در ۷ نفر، زیر گروه II PTSD در ۱۳نفر، زیر گروه III PTSD در ۶ نفر و زیر گروه IV PTSD در ۳ نفر مشاهده شد.
نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه بیانگر فراوانی قابل توجهی از اختلال استرس پس از سانحه(PTSD) در مراجعین ترومایی ارجاعی به بخش معاینات اداره کل پزشکی قانونی شیراز میباشد. حمایت روان شناختی از قربانیان حوادث ترومایی به منظور پیش گیری از عوارض ثانویه و جلوگیری از مزمن شدن PTSD در افراد از اهمیت بالایی برخوردار است.
