زمینه و هدف: یکی از راهکارهای بهبود ژن درمانی، هدفمند کردن ژن، درمانگر می­باشد. افزودن توالی­های کد کننده پپتیدها و یا پروتئین­های با گرایش بالا به سلول­های هدف ژن­ درمانگر کد کننده پروتئین ترشحی، از جمله این روش­ها محسوب می­شود. با این وجود ارزیابی کارآمدی چنین تغییراتی در هدفمندسازی محصول ژن با روش­های معمول بررسی اتصال سلولی پروتئین­های درمانگر تولید شده در سیستم پروکاریوتی، به طور مستقیم امکان‌پذیر نیست. هدف از این مطالعه طراحی روشی بر مبنای آزمون الیزا برای بررسی اتصال سلولی پروتئین_­­­های حاصل از ژن درمانی بود.

مواد و روش­ها: به منظور هدفمندسازی ژن درمان‌گر Mda-۷، با روش مهندسی ژنتیک، توالی کد کننده پپتید RGD۴C، که گرایش زیادی به اینتگرین­های سطحی سلول­های سرطانی دارد، را درست بعد از توالی پپتید نشانه مصنوعی و در ناحیه کد کننده انتهای آمین پروتئین تعبیه کردیم. سپس این cDNA تغییر یافته و cDNA بدون تغییر در ناقل بیانی یوکاریوتی pCDNA۳,۱ همسان­سازی شد. ناقل­ها در رده سلولی HEK-۲۹۳ ترانسفکت شدند. سپس میزان بیان Mda-۷ ترشح شده در محیط کشت سلول­ها با آزمون الیزا سنجیده شد. پس از همسان­ کردن غلظت پروتئینMda-۷  و RGD.Mda-۷ در محیط­های کشت سلول­های ترانسفکت شده، از آنها به عنوان منبع این پروتئین­ها استفاده شد. کاهش غلظت محصول این ژن­ها دو ساعت پس از مجاورت با رده­های سلولی داری اینتگرین­  HepG۲، M۲۱ و فاقد اینتگرین Saos-۲ با روش الیزا بررسی و مقایسه شد. این آزمایش سه مرتبه به طور مستقل انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تی تست تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: بررسی آماری نتایج، حاکی از این بود که محصول ژن RGD.Mda-۷ نسبت به محصول ژن Mda-۷ جهت اتصال به سلول‌های دارای اینتگرین  HepG۲ و M۲۱ به طور معنی­داری گرایش بیشتری دارد، در حالی که جهت اتصال به رده سلولی فاقد اینتگرین Saos-۲ تفاوت معنی‌داری نداشتند.

بحث: به نظر می­رسد روش طراحی شده در این تحقیق، راه­کار مناسبی جهت ارزیابی اتصال سلولی پروتئین­ها در کاربردهای ژن درمانی باشد.