جان محمد ملک زاده، سیدعلی کشاورز ، فریدون سیاسی ، مهری کدخدایی، محمدرضا شراقیان ، احمدرضا درستی مطلق ، اصغر, عالیه پور ، مریم چمری،
دوره ۱۲، شماره ۱ - ( ۱-۱۳۸۶ )
چکیده
مقدمه و هدف: افزایش کلسترول خون، مقاومت به انسولین و هیپرتری گلیسریـــدمی از عوامل خطر بیماری های قلبی- عروقی هستند کـــه برای بهبود آنها روش های متعددی پیشنهاد شده است. امروزه کلسیم به عنوان یک ماده مغذی لازم برای اعمال ضروری بدن، به عنوان ماده کاهنده چربی های خون مورد توجه پژوهشگران واقع شده است، ولی هنوز دانش کافی در زمینه تاثیر آن بر کلسترول سرم و نیز اثرات آن بر گلوکز، تری گلیسرید و انسولین سرم وجود ندارد. هدف از این پژوهش تعیین اثرات کلسیم غذایی بر غلظت چربی ها، گلوکز و انسولین سرم در موش صحرایی نر بود.
مواد و روش ها: این مطالعه تجربی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال ۱۳۸۴ انجام شد,۴۸ سر موش صحرایی اسپراگ- دالی، ۱۰ هفته به طور تصادفی به سه گروه تقسیم شدند و پس از یک هفته تطابق به مدت ۱۰ هفته تحت تاثیر رژیم های غذایی کم کلسیم ۰.۲) درصد وزنی)، کلسیم متعادل ۰.۵) درصد وزنی) و کلسیم بالا ۱.۲) درصد وزنی) قرار گرفتند. به جز کلسیم که از طریق کربنات کلسیم تامین شده بود، سایر اجزاء غذایی موش های صحرایی مطابـق رژیم AIN- ۹۳M بود. مـوش ها در دوره نوری- تـــاریکی ۱۲ ســـاعته و دمای ۲۵ـ ۲۲ درجــه سانتی گراد نگهداری شدند و به غذا نیز دستـرسی آزاد داشتند. در انتهــای مطالعــه پس از سر زدن موش های صحرایی، کلسترول تام، کلسترول- لیپوپروتئین با چگالی بالا و کلستــرول- لیپوپروتئیـــن با چگالی پایین، گلوکز و تری گلیسرید سرم و نیز مقدار دفع مدفوعی چربی آنها تعیین و مقایسه شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه و متعاقب شفه آنالیز گردید.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که افزایش کلسیم دریافتی باعث کاهش در کلسترول تام(p=۰.۰۴) و کلسترول- لیپـــوپروتئین با چگالی پایین سرم (p=۰.۰۲)می شود، اما بر سطح تری گلیسرید، گلوکز و انسولین سرم تاثیر معنی داری نداشت. دفع مدفوعی چربی ها، افزایش وابسته به دوز کلسیم را نشان داد، با وجود این تفاوت آماری معنی داری به دست نیامد.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که افزایش کلسیم غذایی می تواند کلسترول سرم را کاهش دهد، اما تاثیر آن بر تری گلیسرید، گلوکز سرم و نیز سازوکارهای اثر کاهنده کلسترول آن نیازمند بررسی بیشتر است
