|
تأثیر تماس مزمن با سطوح پایین سرب بر روی یادگیری به روش شرطی اجتنابی فعال موش صحرایی
|
رحام آرمند1    ، محمد کاظم کوهی2 ، گودرز صادقی هشجین3 ، صغری حسام4 |
1- گروه زیست‌شناسی، داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺧﺎﺗﻢ اﻻﻧﺒﯿﺎء(ص) ﺑﻬﺒﻬﺎن، بهبهان، ایران
2- گروه علوم زیستی مقایسه‌ای، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، mkkoohi@ut.ac.ir
3- گروه علوم زیستی مقایسه‌ای، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4- گروه دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران |
|
|
چکیده: (4144 مشاهده) |
زمینه و هدف: سرب مسموم کننده محیطزیست است و قادر میباشد تغییرات گستردهای در ساختار و عملکرد مغز انسان به خصوص کودکان ایجاد کند. تماس مزمن با سطوح پایین سرب بر عملکرد سیستم اعصاب مرکزی اثر گذاشته و موجب تغییراتی بر عملکرد این سیستم میشود، لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات تماس مزمن با سطوح پایین سرب بر روی یادگیری به روش شرطی اجتنابی فعال موش صحرایی بود.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، 24 موش سوری نر بالغ در 4 گروه 6 تایی استفاده شد. آب آشامیدنی گروههای آزمون با یکی از غلظت‌های 1/0، 33/0 یا 1 گرم در لیتر از استات سرب به مدت 28 روز آلوده گردید. آزمایش‌ها در محلی نیمه تاریک انجام گرفت. در روز 29 برای ایجاد سازگاری، هریک از حیوانات به صورت جداگانه به مدت 10 دقیقه بدون هیچ محرکی در دستگاه شاتل باکس قرار گرفتند و آزادانه رفت و آمد کردند. در روزهای 30، 33 و 36 آزمایش‌ها در هر موش 40 بار(یعنی جمعاً 120 بار) و در هر بار به مدت 80 ثانیه به شرح زیر انجام شد؛ دوره گریز 60 ثانیه نور(محرک شرطی)، سپس قطع نور به مدت 5 ثانیه، سپس دوره اجتنابی فعال شامل 10 ثانیه صدا(محرک غیرشرطی) همراه با نور، سپس دوره هشدار یعنی 5 ثانیه بدون نور و صدا. متغیری که مدنظر قرار گرفت تعداد دفعات از 40 تست بود که حیوان در هر کدام از مراحل سهگانه فوق از حجره دارای محرک به حجره امن پناه میبرد. داده‌های با استفاده از آزمون توکی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: نتایج نشان داد که در دوره هشدار، غلظت 1/0 گرم بر لیتر از استات سرب در آب آشامیدنی موجب تضعیف بارز یادگیری گردید و در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنی‌داری ایجاد کرد(05/0p<). از طرفی در دوره اجتناب فعال، حیواناتی که بالاترین دوز استات سرب(1 گرم بر لیتر) دریافت کردند، یادگیری در آنها نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌داری ایجاد نمود(05/0p<)، ولی در دوره گریز، غلظت‌های 1/0، 33/0 و 1 گرم در لیتر از استات سرب در مقایسه با گروه شاهد تغییر معنی‌داری در میزان یادگیری ایجاد نکرد.
نتیجهگیری: بر اساس یافتهها، آلودگی با سرب بر یادگیری در مدل موش سوری مؤثر است، این تأثیر عمدتاً منجر به اختلال در یادگیری میشود و نوع پاسخ حیوان بسته به دوره و دوز مورد استفاده متفاوت میباشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: سرب، اجتنابی فعال، یادگیری |
|
|
متن کامل [PDF 2642 kb]
(873 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
فیزیولوژی
دریافت: 1398/5/17 | پذیرش: 1398/9/11 | انتشار: 1398/10/22
|
|
|
|
|
|
