زمینه و هدف: در حال حاضر بیماری مالاریا از مهمترین مسایل بهداشتی در بسیاری از کشورها به شمار میرود. هدف این مطالعه شناسایی لانههای لاروی آنوفلها و گونههای جدید کولیسیدهها برای تعیین پراکندگی آنها در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد بود.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی در زیستگاه لاروی از 3 شهرستان (شامل یاسوج، دهدشت، گچساران) استان کهگیلویه و بویراحمد در طی سال 1391 انجام گرفت. نمونهبرداریها به روش ملاقه زنی و با ملاقه مخصوص حشرهشناسی استاندارد انجام گردید. لاروهای صید شده در محلول لاکتوفنول کنسرو شده با مشخصات و کدهای مربوطه به محل آزمایشگاه حشره شناسی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران منتقل شدند. سپس با استفاده از محلول لکیدوفور از آنها لام میکروسکوپی تهیه شده و با کلید تشخیص معتبر تعیین هویت شدند. داده ها با آزمون آماری مجذور کای تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: در مجموع تعداد 1127 نمونه لارو پشه در بخشهای مختلف استان کهگیلویه و بویراحمد به دست آمد که در2 جنس و 12 گونه شناسایی شدند. این گونهها شامل؛ آنوفلهای فلوویاتیلیس، سوپرپیکتوس، توروخدای، استفنسی، سوب پیکتوس، ساکاروی، دتالی و کولکسهای سیتینس، تیلری، پیپینس، پوزیلوس و پرگزیکوس بودند. در میان لارو پشههای کولیسیده صید شده کولکس پیپینس بیشترین و آنوفل ساکاروی و کولکسهای سیتینس و پرگزیکوس کمترین گونههای صید شده را تشکیل دادند.
نتیجهگیری: در این مطالعه کولکس پیپینس گونه پشه غالب منطقه گزارش شد. مطالعات مولکولی و مورفولوژیک بیشتری در زمینه گونه های ناقل مالاریا مانند آنوفل سوپرپیکتوس و آنوفل استفنسی در این منطقه ضروری است .