زمینه و هدف: نزدیک به یک دهه است که سازمان جهانی بهداشت تلاش کرده تعریف واحدی از سلامت روانیـ اجتماعی ارایه دهد، اما به دلیل پیچیدگی ابعاد روانی ـ اجتماعی و بافت فرهنگی جوامع مختلف، تعریف و شاخص واحدی ارایه نشده است، هدف از پژوهش حاضر، تعیین شاخصهای سلامت روانی ـ اجتماعی کودکان و نوجوانان استان کهگیلویه و بویراحمد بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر به روش ترکیبی(کمی و کیفی) انجام گردید. در بخش کیفی پژوهش از تکنیک دلفی استفاده شد. در پژوهش کنونی تعداد ۳۱ نفر از کارشناسان حوزه کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی از سراسر استان کهگیلویه و بویراحمد به روش گلوله برفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات اولیه برای انجام روش دلفی در سه مرحله از طریق پنل دلفی متشکل از کارشناسان سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد جمعآوری گردید. در نهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی دادههای کمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: مهمترین شاخصهای سلامت روانی ـ اجتماعی در چهار مولفه؛ درون فردی ( خود آگاهی هیجانی، جرأتورزی و احترم به خود)، بینفردی (مشارکت، مسئولیت پذیری اجتماعی و روابط اجتماعی)، استرس(مدیریت استرس و کنترل هیجان) و سازگاری (انعطافپذیری و شادی) قرار گرفتند. کم رنگ شدن تبعیضهای جنسیتی و ارتقاء سطح سواد والدین از مهمترین نقاط قوت و فقدان استانداردهای لازم در مهد کودکها، عدم مشارکت نوجوانان در تصمیمگیریها، فقدان مهارتهای اجتماعی در خانوادهها از نقاط ضعف سلامت روانی ـ اجتماعی بود.
نتیجهگیری: در شرایط درست و به منزلهی پیشگیری از عواقبی که در انتظار کودکان و نوجوانان است، سازمانهای متولی باید در یک چشمانداز امیدوارکننده، کودکان و نوجوانان را آنچنان بپرورند که بتوانند پاسخگوی نیازهای حرفهای جامعه باشند و خود را در مقابل آنها مسئول و متعهد بدانند.