غلام حسین دریا، اردوان نوروزی اصل، سیده مریم موسوی، فرید هاشمی، آمنه خوشوقتی،
دوره ۲۴، شماره ۲ - ( ۲-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: گیاه شقایق کوهی در طب سنتی مناطق جنوبی ایران به عنوان یک گیاه ضد دیابت به مصرف میرسد. باتوجه به عوارض ثانویه گسترده دیابت از جمله نفروپاتی و هپاتوپاتی؛ این مطالعه با هدف مقایسه اثر گیاه شقایق کوهی و داروی گلیبن‌کلامید بر تغییر سطوح سرمی نیتروژن اوره خون، کراتینین و بیلی‌روبین‌های تام و مستقیم در موشهای صحرایی دیابتی القاء شده با آلوکسان صورت پذیرفت.
مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، ۴۰ سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به پنج گروه مساوی تقسیم شدند؛ کنترل، شاهد دیابتی، دیابتی تیمار با عصاره شقایق کوهی با دوز روزانه ۲۵۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم، دیابتی تیمار با عصاره با دوز روزانه ۵۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم و دیابتی تیمار با گلیبن‌کلامید با دوز روزانه ۵ میکروگرم بر کیلوگرم. گروه‌های دو تا پنج با تزریق تک دوز آلوکسان به میزان ۱۲۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم دیابتی شدند. پس از گذشت سی روز، حیوانات بی‌هوش شده و خون گیری از قلب انجام شد. فاکتورهای کراتینین، نیتروژن اوره، بیلی‌روبین تام و مستقیم به روش آنزیماتیک اندازه‌گیری شده و ارقام حاصله با کمک آزمونهای آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تست تعقیبی توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها: میانگین‌های به دست آمده از غلظت تمام فاکتورها در گروه دیابتی تیمار با عصاره ۲۵۰ نسبت به گروه شاهد دیابتی تفاوت معنی‌دار نشان داد(۰۰۱/۰>p). هم‌چنین، تفاوت میانگین‌ها میان دو گروه دیابتی تیمار با عصاره ۵۰۰ و گروه کنترل در فاکتورهای نیتروژن‌اوره، کراتینین و بیلی‌روبین تام و مستقیم معنی‌دار نبود(۰۵/۰<p) و این کاهش برای گروه تیمار با دارو محدود به فاکتورهای کراتینین و بیلی‌روبین تام بود.
نتیجه‌گیری: میتوان چنین نتیجه گرفت که احتمالاً مصرف خوراکی عصاره شقایق کوهی میتواند با بهره‌گیری از خواص ضدالتهابی ترکیبات خود از جمله گلوسین و نیز تأثیرات آنتیاکسیدانی بربرین به بهبود فعالیت پاکسازی کلیوی و کبدی موشهای دیابتی کمک نماید.
الهام حویزی، مهشاد کلانتری، کیاوش هوشمندی،
دوره ۲۴، شماره ۶ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده
زمینه و هدف: تومورهای گلیوبلاستوما جزء تهاجمیترین تومورهای مغزی با منشا بافت عصبی مغز میباشند. پایین بودن موفقیتهای درمان این نوع تومورها، نیاز به جستجو برای راهکارهای جدید درمانی را توجیه میکند. شقایقکوهی به دلیل سرشار بودن از ترکیبات آلکالوئیدی به طور گسترده در صنعت داروسازی کاربرد دارد. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات سمی‌عصاره هیدروالکلی شقایقکوهی بر رده سلولهای سرطانی گلیوبلاستوما و سلولهای غیرسرطانی عصبی بود.
روش بررسی: این یک مطالعه تجربی می‌باشد که در سال ۱۳۹۸ در آزمایشگاه تحقیقاتی کشت سلول دانشگاه شهید چمران اهواز به انجام رسیده است. یک موش باردار در این مطالعه برای جداسازی سلول استفاده شد. ابتدا عصاره‌گیری از شقایق کوهی صورت گرفت و سلولهای پیش‌ساز عصبی از کورتکس مغز جنین‌های موش سوری باردار ۱۷روزه با روش هضم آنزیمی‌استحصال شد. سپس با غلظت‌های ۱۰۰، ۳۰۰، ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میکروگرم بر میلیلیتر شقایق کوهی، سلولها در دو بازه زمانی ۲۴ و ۷۲ ساعت تیمار شدند. پس از تیمار بقاء سلولها با روش فتومتریک MTT و مورفولوژی هسته سلولها با رنگ‌آمیزی فلوروسنت DAPI ارزیابی شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری آنوا یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: سلولهای مورد آزمایش پس از تیمار با غلظت IC۵۰ شقایقکوهی، دچار تغییرات مورفولوژی شدند. ارزیابی بقای سلولی با روش MTT نشان داد که شقایق کوهی باعث کاهش معنی‌دار بقای سلولهای C۱۱۸ و هم‌چنین نوروسفرهای عصبی(NCs) در هر دو بازه زمانی ۲۴ و ۷۲ ساعت می‌شود. شدت سمیت سلولی شقایق کوهی بر سلولهای گلیوبلاستوما نسبت به نوروسفرهای عصبی بیشتر بود و اختلاف معنی‌داری را نشان میدهد(۰۵/۰p<). هم‌چنین نتایج کمی‌بقای سلولی نشان داد که غلظت ۳۰۰ و ۵۰۰ میکروگرم بر میلیلیتر عصاره شقایق کوهی به ترتیب غلظتIC۵۰ برای سلولهایC۱۱۸ و NCs بوده است.
نتیجه‌گیری: فرآورده‌های طبیعی از جمله شقایق کوهی با خاصیت فارموکولوژیک و بیوشیمیایی آنتیاکسیدانی و ضد التهابی خود و با توجه به این که اثرات جانبی کمتری بر سلول های غیرسرطانی دارند، میتوانند در درمان سرطان گلیوبلاستوما مؤثر باشد.
