مسعود قیاسیان، خانم نرگس لشکری، خانم مژده محمدی، آقا یونس محمدی، آقا میثم سلیمانی، آقا رضا محجوب، خانم سارا عطایی،
دوره ۲۹، شماره ۱ - ( ۱-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف:
مالتیپل اسکلروزیس یک اختلال سیستم ایمنی است که در ایران شیوع متوسطی دارد. با توجه به آن که پژوهشهای مدونی در خصوص تعیین عوارض جانبی داروهای خوراکی مورد استفاده در این بیماری وجود ندارد، لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی بروز عوارض جانبی داروهای خوراکی در درمان مبتلایان به بیماری مولتیپل اسکلروزیس عود کننده ـ بهبود یابنده در کلینیک امام خمینی(ره) همدان بود.
روش بررسی: در این مطالعه مشاهدهای آیندهنگر که در سالهای ۱۳۹۷ـ۱۳۹۶ انجام شد، جمعیت مورد مطالعه بیماران مبتلا به اماس عودکنندهـ بهبودیابنده قطعی مراجعه کننده به بیمارستان امام خمینی(ره) بودند. ۳۰۰ بیمار به طور تصادفی ساده در سه گروه درمانی دریافت کننده فینگولیمود، دیمتیلفومارات و تریفلونومید قرار گرفتند. پاسخ به درمان در ابتدای ماه اول، سوم، ششم، دوازدهم و بیست و چهارم پس از شروع درمان ارزیابی شد. در نهایت فراوانی عوارض جانبی برای هر گروه مشخص و دادههای جمعآوری شده در هر گروه درمانی مقایسه شدند. دادهها جمعآوری شده با استفاده از آزمونهای آماری آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: دادههای حاصل از این مطالعه نشان داد که بیشترین عوارض بالینی شامل عوارض عصبی (۸/۲۱ درصد) و عوارض گوارشی (۶/۱۵ درصد) بود. بیشترین عوارض آزمایشگاهی شامل عوارض کبدی (۹/۱۲ درصد) و عوارض قلبی ـ عروقی(۳/۱۰ درصد) بود. همچنین کمترین عوارض بالینی شامل عوارض اسکلتی(۶/۴ درصد) و عوارض غدد درون ریز(۳ درصد) و کمترین عوارض آزمایشگاهی ادم ماکولا (۶/۰ درصد) بود.
نتیجهگیری: در این مطالعه داروی فینگولیمود بیشترین عوارض جانبی و داروی تریفلونامید کمترین عوارض جانبی را داشت. دیمتیل فومارات به دلیل شدت عوارض بیشتر قطع شد و تریفلونامید بیشتر ادامه پیدا کرد.