خدیجه ابدالی ، مهری شمسی، دکتر نادر ریاض منتظر، سید حمیدرضا طباطبایی،
دوره ۱۱، شماره ۴ - ( ۱۰-۱۳۸۵ )
چکیده
چکیده:
مقدمه و هدف: سرطان رحم یکی از مشکلات مهم بهداشتی گسترده در دنیاست. تست پاپانیکولا شایع‌ترین ابزار مؤثر در دسترس برای تشخیص زودرس سرطان دهانه رحم است. خون می‌تواند اثرات منفی در کیفیت پاپ‌اسمیر داشته باشد. فیکساسیون خوب گلبول‌های قرمز را از زمینه لامهای خونی کاهش می‌دهد و می‌تواند این تکنیک را بهبود بخشد. یکی از محلول‌های مؤثر برای لیز کردن گلبول‌های قرمز محلول کارنویز می‌باشد. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش فیکساسیون لامهای خونی پاپ‌اسمیر به وسیله محلول کارنویز و اتیل الکل ۹۶ درصد در نمونه‌های تهیه شده از درمانگاههای زنان بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه یک پژوهش تجربی روی ۴۵۰ لام خونی پاپ‌اسمیر تهیه شده از دهانه رحم ۲۲۵ زن که برای غربالگری سالانه سرطان دهانه رحم در سال‌های ۱۳۸۵-۱۳۸۴ به بیمارستان‌های زینبیه و شهید فقیهی دانشگاه علوم پزشکی شیراز مراجعه و خونریزی تماسی داشتند انجام گرفت. از هر نمونه بعد از مشاهده خونریزی تماسی دو نمونه به روش مرسوم پاپ‌اسمیر تهیه شد؛ در روش اول یکی از لام‌ها به وسیله اتیل الکل ۹۶ درصد به مدت ۵ دقیقه فیکس شد و در روش دوم لام بعدی به وسیله محلول کارنویز به مدت ۲۰ دقیقه فیکس گردید. سپس لام‌ها با روش پاپانیکولا رنگ‌آمیزی شدند و به وسیله دو نفر پاتولوژیست به صورت دو سو کور مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده‌های جمع‌آوری شده به وسیله نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری فیشر ، مجذور کای و تی مستقل آنالیز گردیدند.
یافته‌ها: از بین ۴۵۰ نمونه تهیه شده ۴۱۰ نمونه دارای کفایت سلولی لازم برای مطالعه بودند. نتایج نشان داد که حضور سلول‌های سنگفرشی و استوانه‌ای در لامهای کارنویز فیکس بیشتر از لامهای اتیل الکل فیکس بود. کاهش گلبول‌های قرمز از زمینه لام‌ها و افزایش وضوح لام‌ها در نمونه‌های کارنویز فیکس بیشتر از لامهای الکل فیکس بود. تشخیص سلول‌های التهابی و عوامل بیماری‌زا در لامهای کارنویز فیکس بیشتر از لامهای الکل‌فیکس بوده است (۰۰۱/۰p<)، اما تشخیص سلول‌های سنگفرشی و استوانه‌ای غیر طبیعی در دو روش، اختلاف آماری معنی‌داری را نشان نداد.
نتیجه‌گیری: محلول کارنویز می‌تواند به عنوان یک فیکساتیو مؤثر در نمونه‌های خونی پاپ‌اسمیر به روش مرسوم مورد استفاده قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی : فیکساسیون، محلول کارنویز، اتیل الکل ۹۶ درصد، پاپ اسمیر
