محمدرضا زارع، زهرا ابراهیمیفر، محمد سبحانی لاری، هادی شکراللهنیا روشن، مقداد عبدالهپور علیتپه،
دوره ۲۹، شماره ۴ - ( ۵-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: تشخیص دقیق و حساس RNA کوویدـ۱۹ از ارزش تشخیصی بسیار بالایی برخوردار است. واکنش زنجیرهای پلیمراز در زمان واقعی(real-time PCR) دقیقترین تست تشخیصی(استاندارد طلایی) کوویدـ۱۹ شناخته میشود که RNA یا ماده ژنتیکی اختصاصی ویروس را ردیابی میکند و میتواند ویروس را طی چند روز پس از ابتلا به عفونت تشخیص دهد. لذا هدف از این مطالعه, تعیین و طراحی یک روش حساس بر پایه Real-time PCR برای تشخیص کوویدـ۱۹ میباشد.
روش بررسی: این یک مطالعه تجربی ـ کاربردی میباشد. تمامی نمونهگیریها و تستهای آزمایشگاهی در مرکز آموزشی درمانی امام رضا(ع) لارستان، آزمایشگاه مولکولی تشخیص کرونا دانشکده علوم پزشکی لارستان و مرکز تحقیقات بیولوژی سلولی و مولکولی دانشکده علوم پزشکی لارستان در سال ۱۴۰۰ انجام شد. آغازگرها و کاوشگر اختصاصی کوویدـ۱۹ برای جایگاه ژنی ژنهای N و RdRp به وسیله نرمافزار الیگو ۷ طراحی و سپس با استفاده از سایت NCBI بلاست شد. پس از سنتز آغازگرها و کاوشگرها، کیت real-time PCR بر روی ۱۰۰ نمونه مثبت امتحان و تستهای حساسیت(sensitivity)، اختصاصیت(specificity)، پایداری(stability) و اعتبارسنجی(validation) انجام شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از آزمون حساسیت و اختصاصیت بالینی تجزیه و تحلیل شدند.
یافتهها: کیت طراحی شده در این مطالعه قادر به شناسایی تمامی نمونههای مثبت کوویدـ۱۹ بود. در تست تعیین حساسیت، میزان حد تشخیص (Limit of Detection; LOD) کیت تشخیصی کوویدـ۱۹ تولید شده در این مطالعه ۴۰ کپی در میلیلیتر گزارش شد. با بررسی نمونههای منفی و مثبت، اختصاصیت و دقت این کیت ۱۰۰ درصد بوده، فقط قادر به شناسایی ویروس کوویدـ۱۹ بوده و تکرارپذیری بالا را نشان میدهد. کیت بهخوبی شوک دمایی را تحمل کرده و دارای پایداری بالایی میباشد. علاوهبراین، تفاوت معنیداری بین کیت تولید شده در این مطالعه و کیت تجاری خارجی وجود ندارد.
نتیجهگیری: با توجه به سطح حساسیت، اختصاصیت و همچنین دقت و پایداری مناسب در مقایسه با کیتهای مشابه، این کیت میتواند برای تشخیص مؤثر ویروس کوویدـ۱۹ مناسب باشد.