مقدمه و هدف: امروزه اهمیت سلولهای بنیادی به ویژه سلولهای بنیادی مزانشیمی بر دانشمندان پوشیده نیست. سلولهای بنیادی مزانشیمی سلولهای بنیادی بالغی هستند که توانایی تمایز به بسیاری از سلولها را دارند و از این نظر در مطالعههای پیش بالینی اهمیت دارند. هدف از این مطالعه جدا سازی سلولهای بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان جوجه و اثبات توانایی تمایز این سلولها بود.
مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه تجربی است که در سالهای 1388 ـ 1387 در انستیتوپاستور ایران انجام شد. در این تحقیق، از مغز استخوان جوجههای سالم نژاد Raf با سن 15 روز استفاده شد. به منظور کشت سلولهای بنیادی مزانشیمی، با عمل فلاشینگ، مغز استخوان ران و درشت نی جدا شد. سپس سلولها کشت شده و بعد از تکثیر سلولی، بخشی از آنها به منظور نگهداری در ازت مایع، منجمد شد. برای اثبات این که سلولهای جدا شده سلولهای بنیادی مزانشیمی هستند، تمایز سلولها به سه رده استخوان، غضروف و چربی انجام شد. برای آنالیز هیستولوژیکی، رنگآمیزی اختصاصی سلولها صورت گرفت.
یافتهها: مغز استخوان جوجه، یک منبع بالقوه از سلولهای بنیادی بالغ میباشد. سلولهای بنیادی به دست آمده از مغز استخوان جوجه، قادر به تمایز به سلولهای استئوسیت، کندروسیت و آدیپوسیت بودند.
نتیجهگیری: نتایج این مطالعه نشان داد که سلولهای بنیادی مغز استخوان جوجه، به علت قابلیت تمایز، استحصال آسان، کم هزینه و بدون محدودیت اخلاقی بودن، میتوانند به عنوان یک منبع با ارزش سلولهای بنیادی مزانشیمی پیشنهاد شوند.
Kadivar M, Piryaei F, Ramezani M. Isolation, Culture and Differentiation of Chicken Bone Marrow Mesenchymal Stem Cells. armaghanj 2010; 14 (4) :1-11 URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-575-fa.html
کدیور مهدی، پیریایی فاطمه، رمضانی مینا. جدا سازی، کشت و تمایز سلولهای بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان جوجه. ارمغان دانش. 1388; 14 (4) :1-11