چکیده مقدمه و هدف: بیماری مزمن ریوی شایع‌ترین عارضه دیررس تماس با گاز خردل در جانبازان شیمیایی ایرانی می‌باشد. یکی از روش‌های شناخته شده کمک درمانی در مراقبت، درمان و پیشگیری از عفونت‌های تنفسی در بیماران مبتلا به بیماری مزمن ریوی، فیزیوتراپی تنفسی می‌باشد که به شکل‌های مختلف و به صورت ترکیبی از روش‌ها استفاده می‌شود. هدف از این مطالعه تعیین تأثیرات کوتا‌ه مدت فیزیوتراپی تنفسی بر شاخص‌های اسپیرومتری درمصدومین شیمیایی مبتلا به بیماری‌های ریوی می‌باشد. مواد و روش‌ها : این یک مطالعه نیمه تجربی است که در سال 1386 در کلینیک تخصصی جانبازان شیمیایی شیراز بر روی 27 نفر از جانبازان شیمیایی مبتلا به بیماری ریوی که با روش نمونه‌گیری آسان و مبتنی بر هدف انتخاب شدند، انجام شد. به منظور بررسی تأثیرات کوتاه‌مدت فیزیوتراپی تنفسی بر شاخص‌های اسپیرومتری فیزیوتراپی تنفسی به صورت ترکیبی از روش‌های تخلیه وضعیتی، دق کردن و لرزانیدن، در چهار وضعیت آناتومیک مختلف بروی آنها انجام شد. شاخص‌های اسپیرومتری در سه مرحله قبل، بلافاصله بعد و 20 دقیقه بعد از انجام عملیات برای واحدهای مورد پژوهش انجام شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارSPSS و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس اندازه‌های مکرر و به همراه مقایسه دو به دوی میانگین‌ها تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که انجام فیزیوتراپی تنفسی بر شاخص‌های حجم بازدم اجباری در ثانیه اول ؛ میانگین قبل از مداخله (17/44 درصد)، بلافاصله بعد از مداخله (3/47 درصد) و 20 دقیقه بعد از مداخله (34/48 درصد ) و ظرفیت حیاتی اجباری؛ میانگین قبل از مداخله (23/69 درصد)، بلافاصله بعد از مداخله (56/73 درصد)، 20 دقیقه بعد از مداخله (79/75 درصد) در مصدومین مورد مطالعه تأثیر معنی‌داری داشته است(01/0 p<). فیزیوتراپی تنفسی در گروه مبتلا به برونشیت آسمی دارای اثرات معنی‌دار بود(01/0 p<). همچنین فیزیوتراپی تنفسی در هر دو گروه از جانبازان با ضایعات متوسط و شدید نیز معنی‌دار بود(05/0p< ). نتیجه‌گیری: فیزیوتراپی تنفسی باعث بهبود شاخص‌های عملکرد ریوی در جانبازان شیمیایی مبتلا به بیماری ریوی می‌شود. این اثرات در گروه مبتلا به برونشیت آسمی و همچنین هر دو گروه از جانبازان با ضایعات متوسط و شدید معنی‌دار بود. واژه‌‌های کلیدی : جانبازان شیمیایی، گاز خردل، فیزیوتراپی تنفسی، اسپیرومتری