[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
بایگانی مقالات زیر چاپ::
بانک ها و نمایه نامه ها::
فرم پیش نیاز ارسال مقاله::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
بانک ها و نمایه ها
DOAJ
GOOGLE SCHOLAR
..
:: دوره 28، شماره 5 - ( 6-1402 ) ::
جلد 28 شماره 5 صفحات 715-704 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی تنوع گونه‌ای و تأثیر دما و رطوبت بر وفور نسبی مگس‌های مهم از نظر پزشکی در شهرستان فولادشهر اصفهان
فرزاد متولی حقی1 ، رسول امین زاده گوهری1 ، کامران اکبرزاده2 ، احمدعلی عنایتی1 ، امید دهقان3 ، حسن نیکوکار1 ، محمود فاضلی دینان1 ، معصومه اسلامی فر4 ، جمشید یزدانی چراتی5 ، فرزانه صحرایی1 ، نسیبه حسینی واسوکلایی6
1- گروه حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران،
2- گروه حشره‌شناسی پزشکی و کنترل ناقلین، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
3- گروه انگل شناسی و قارچ شناسی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایرانشهر، ایرانشهر، ایران
4- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
5- گروه آمار زیستی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
6- گروه حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران، ، nasibeh.hoseini@gmail.com
چکیده:   (1714 مشاهده)
زمینه و هدف: مگس‌ها به لحاظ ارتباط نزدیک با انسان قادر به انتقال مکانیکی بسیاری از عوامل بیماری‌زا و در نتیجه ایجاد بیماری‌های مختلف می‌باشند. شناخت و تعیین گونه‌ای مگس‌ها برای آگاهی از وضعیت موجود و برنامه‌ریزی برای کنترل آنها ضروری می‌باشد. لذا هدف از این مطالعه تعیین و بررسی تنوع گونه‌ای و وفور نسبی مگس‌های مهم از نظر پزشکی در شهرستان فولادشهر اصفهان بود.

روش بررسی: این مطالعه ‌از نوع توصیفی ـ تحلیلی می‌باشد. نمونه‌برداری از فروردین تا اسفندماه سال 1398 به مدت یک سال و ماهیانه دوبار در ایستگاه‌های منتخب در شهرستان فولادشهر انجام شد. جمع‌آوری مگس‌های بالغ با استفاده از تور حشره‌گیری و استفاده از تله‌های بطری پلاستیکی مخروط وارونه انجام شد. به‌ منظور تلاش برای به دست آوردن حداکثر تنوع گونه‌ای، نمونه‌برداری در چهارفصل و هر فصل شش نوبت به‌نحوی ‌که دو بار در ماه و به تعداد یک‌بار در هر منطقه انجام شد. مکان نمونه‌‌گیری براساس نزدیکی به مکان‌های رشد و نمو مگس‌ها مانند اطراف بیمارستان، محل جمع‌آوری زباله، مراکز بهداشتی و درمانی و اماکن حیوانی با احتمال وجود مگس انتخاب شدند. متوسط دما، رطوبت و سرعت باد روزانه ثبت می‌شد. مگس‌‌ها پس از صید به آزمایشگاه منتقل و مونته ‌شدند، سپس با استفاده از کلید تشخیص معتبر مورد شناسایی قرار ‌گرفتند. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون‌های آماری همبستگی اسپیرمن  و رگرسیون GEE تجزیه و تحلیل شدند.  
 
یافته‌ها: در نتیجه این مطالعه 6030 مگس از سه خانواده موسیده ـ کالیفوریده و سارکوفاژیده صید شدند.بیشترین تعداد مگس‌ متعلق به جنس موسکا دامستیکا(72 درصد) و سارکوفاگا اجپتیکا(08/0 درصد) کمترین فراوانی را داشتند. بیشترین وفور مگس‌ها در ماه‌ تیر و کمترین مقدار به ترتیب در ماه‌‌های دی و بهمن در شهر فولادشهر مشاهده شد. نتایج همبستگی نشان داد که با کاهش مقدار رطوبت جمعیت گونه­های مگس به­تدریج افزایش می­یابد(004/0p<) و هم‌چنین با افزایش دما میزان فراوانی جمعیت مگس‌ها نیز افزایش می‌یابد(0001/0p<).

نتیجه‌گیری: با توجه به وفور مگس‌ها در منطقه مورد مطالعه و با توجه به نقش بسیار مهم آنها در بهداشت منطقه، اتخاذ روش‌های مناسب جهت مدیریت منابع و استفاده از ظرفیت‌‌های موجود برای کنترل جمعیت مگس‌ها در منطقه مورد مطالعه، ضروری به نظر می‌رسد.

 
واژه‌های کلیدی: مگس، موسیده، کالیفوریده، سارکوفاژیده، تنوع گونه‌ای
متن کامل [PDF 557 kb]   (290 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: آموزش بهداشت
دریافت: 1402/1/29 | پذیرش: 1402/5/10 | انتشار: 1402/6/18
فهرست منابع
1. Snodgrass RE. Principles of insect morphology. New York: Cornell University Press; 2018; 667.
2. Lane RP, Crosskey RW. Medical insects and arachnids. 1nd ed. Dordrecht : Springer Science & Business Media; 2012; 1-29.##
3. Monyama MC, Onyiche ET, Taioe MO, Nkhebenyane JS, Thekisoe OM. Bacterial pathogens identified from houseflies in different human and animal settings: a systematic review and meta‐analysis. Veterinary Medicine and Science 2022; 8(2): 827-44. ## [DOI:10.1002/vms3.496] [PMID] []
4. Price PW, Denno RF, Eubanks MD, Finke DL, Kaplan I. Insect ecology: behavior, populations and communities. New York: Cambridge University Press; 2011; 720-91. ## [DOI:10.1017/CBO9780511975387]
5. Wilson EO. The insect societies: Cambridge, Massachusetts. USA: Harvard University Press Distributed by; 1971; 55-99. ##
6. Villet M. Borror and Delong's Introduction to the Study of Insects, CA Triplehorn & NF Johnson: book review. African Entomology 2005; 13(2): 393-4. ##
7. Santschi F. Insects of samoa and other samoan terrestrial arthropoda 5. Hymenoptera: Formicidae; 1928; 41-58. ##
8. Abbassian-Lintzen R. Tabanidae (Diptera) of Iran X. List, keys and distribution of species occurring in Iran. Annales de Parasitologie Humaine et Comparée 1964; 39(3): 285-327. ## [DOI:10.1051/parasite/1964393285] [PMID]
9. Khoobdel M, Shayeghi M, Seyedi Rashti S, Tirgari S. Fauna of medically important flies of muscidae and fanniidae (Diptera) families in Tehran, Iran. Journal of School of Public Health & Institute of Public Health Research 2009; 7(3): 61-72. ##
10. Catts EP, Haskell NH. Entomology & death: a procedural guide. 2nd ed. South Carolina: Forensic Entomology Assocs; 1990; p.182. ##
11. Akbarzadeh K, Wallman JF, Sulakova H, Szpila K. Species identification of Middle Eastern blowflies (Diptera: Calliphoridae) of forensic importance. Parasitology Research 2015; 114(4): 1463-72. ## [DOI:10.1007/s00436-015-4329-y] [PMID] []
12. Szpila K, Mądra A, Jarmusz M, Matuszewski S. Flesh flies (Diptera: Sarcophagidae) colonising large carcasses in central europe. Parasitology Research 2015; 114(6): 2341-8. ## [DOI:10.1007/s00436-015-4431-1] [PMID] []
13. Greenberg B. Flies and disease: II. Biology and disease transmission. 1nd ed. New Jersey: Princeton University Press; 2019.294-333. ## [DOI:10.1515/9780691196718]
14. Haghi FM, Akbarzadeh K, Eslamifar M, Yazdani-Charati J, Movahedi M, Akbari K. Prevalence of the medically important flies at Sari Township, Mazandaran Province, 2015. J Entomol Zool Stud 2017; 5(3): 1344-7. ##
15. Ansari Pour A, Tirgari S, Shakarami J, Imani S, Dousti A. Fly fauna of livestock's of Marvdasht county of fars province in the south of Iran. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 2019; 54(1): 85-98. ## [DOI:10.1556/038.54.2019.008]
16. Khoobdel M, Akbarzadeh K, Jafari H, Mehrabi Tavana A, Izadi M, Mosavi Jazayeri A, et al. Diversity and abundance of medically important flies in triple Iranian Islands, Greater Tunb, Lesser Tunb and Abu-Muosa during 2010-2011. Journal of Military Medicine 2013;14(4): 27-36. ##
17. Dahlem GA. House fly:(musca domestica). Encyclopedia of insects: Elsevier; 2009; 469-70. ## [DOI:10.1016/B978-0-12-374144-8.00134-X]
18. MW S. Medical entomology for students. United Kingdom: Cambridge University Press; 2004; 7; 55: 1-7. ##
19. Akbarzadeh K, Saghafipour A, Jesri N, Karami-Jooshin M, Arzamani K, Hazratian T, et al. Spatial distribution of necrophagous flies of infraorder muscomorpha in Iran using geographical information system. Journal of Medical Entomology 2018; 55(5): 1071-85. ## [DOI:10.1093/jme/tjy098]
20. Khamesipour F, Lankarani KB, Honarvar B, Kwenti TE. A systematic review of human pathogens carried by the housefly (Musca domestica L.). BMC Public Health 2018; 18(1): 1-15. ## [DOI:10.1186/s12889-018-5934-3] [PMID] []
21. Sanei-Dehkordi A, Soleimani-Ahmadi M, Cheshmposhan A, Akbarzadeh K. Biodiversity of Medically Important Calyptratae Flies (Diptera: Schizophora) in Hospitals in the Northern Coastline of the Persian Gulf, Iran. Journal of Medical Entomology 2020; 57(3): 766-71. ## [DOI:10.1093/jme/tjz222] [PMID]
22. Khoobdel M, Davari B. Fauna and abundance of medically important flies of Muscidae and Fanniidae (Diptera) in Tehran, Iran. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine 2011; 4(3): 220-3. ## [DOI:10.1016/S1995-7645(11)60073-4] [PMID]
23. Lang M, Allen G, Horton B. Blowfly succession from possum (Trichosurus vulpecula) carrion in a sheep‐farming zone. Medical and Veterinary Entomology 2006; 20(4): 445-52. ## [DOI:10.1111/j.1365-2915.2006.00654.x] [PMID]
24. Babapour R, Rafinezhad J, Akbarzadeh K, Rassi Y, Enayati A. Determination of the fauna of forensically important Arthropoda in the North of Iran. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research 2016; 13(4): 25-36. ##
25. Hossinzadeh M, Motevali HS, Fazeli DM, Enayati A, Akbarzadeh K, Yazdani CJ, et al. Species diversity and relative abundance of medically importance flies in golestan province, 2018-19. Armaghane Danesh. 2020; 25(3): 398-409. ## [DOI:10.52547/armaghanj.25.3.398]
26. Fathi A. Study on arthropod fauna on rabit carcase in forest, pond and plain area ecosystems of north of Iran, Gilan. School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Iran[MSc Thesis], 2015. ##
27. Sazgaran-Chnarany H, Rashti MS. Determination the fauna of flies and parasitoid pupae of housefly with medical care in the city of Sarakhs, Razavi Khorasan, Iran. Ministry of Science, Tarbiat Modarres University of Medical Sciences, 1998. ##
28. Moemenbellah-Fard MD, Keshavarzi D, Fereidooni M, Soltani A. Frst survey of forensically important insects from human corpses in Shiraz, Iran. Journal of forensic and legal medicine. 2018; 54: 62-8. ## [DOI:10.1016/j.jflm.2017.12.016] [PMID]
29. Rezaie F, Motevali HSF, Akbarzadeh K, Fazeli DM, Yazdani CJ, Eslamifar M, et al. Investigating the Diversity of medically important flies in Ghaemshahr city 2017-2018. J Neyshabur Univ Med Sci. 2020; 8(2):72-81. ##
30. Mozaffari E, Saghafipour A, Arzamani K, Jesri N, Kababian M, Hashemi SA. Geographical distribution, biodiversity, and species richness of medically important necrophagous flies in central Iran. Journal of Medical Entomology 2020; 57(2): 377-81. ## [DOI:10.1093/jme/tjz203] [PMID]
31. Giangaspero A, Marangi M, Balotta A, Venturelli C, Szpila K, Di Palma A. Wound myiasis caused by Sarcophaga (Liopygia) argyrostoma (Robineau-Desvoidy)(Diptera: Sarcophagidae): Additional evidences of the morphological identification dilemma and molecular investigation. The Scientific World Journal 2017; 17: 9. ## [DOI:10.1155/2017/9064531] [PMID] []
32. Keshavarzi D, Fereidooni M, Assareh M, Nasiri Z. A checklist of forensic important flies (Insecta: Diptera) associated with indoor rat carrion in Iran. J Entomol Zool Stud 2015; 3(3): 140-2. ##
33. Khoobdel M, Akbarzadeh K, Rafinejad J. Fauna and relative frequency of synanthropic flies in the biggest Persian Gulf Island, Qeshm, Iran. Journal of Coastal Life Medicine 2015; 3(9): 733-6. ## [DOI:10.12980/jclm.3.2015j5-116]
34. Khoobdel M, Jonaidi N, Rashti MS. Blowfly and flesh fly (Diptera: Cyclorrhpha) fauna in Tehran, Iran. Journal of Entomology 2008; 5(3): 185-92. ## [DOI:10.3923/je.2008.185.192]
35. Khoobdel M, Akbarzadeh K, Jafari H, Mehrabi Tavana A, Izadi M, Mosavo Jazayeri A. Diversity and abundance of medically-important flies in the Iranian Triple Islands; the Greater Tunb, Lesser Tunb and Abu-Musa. Iranian Journal of Military Medicine 2013;14(4): 327-36. ## [DOI:10.12980/APJTB.4.2014C1153] [PMID] []
36. Tüzün A, Dabiri F, Yüksel S. Preliminary study and identification of insects' species of forensic importance in Urmia, Iran. African Journal of Biotechnology 2010; 9(24): 3649-58. ##
37. Keshavarzi D, Moemenbellah-Fard M, Zarenezhad M, Gholamzadeh S. First forensic record of blowfly, Calliphora vicina, larvae on an indoor human corpse in winter, South of Iran. International Journal of Forensic Science & Pathology 2016; 4(1): 218-20. ## [DOI:10.19070/2332-287X-1600052]
38. Dehghani R, Zarghi I, Sayyedi H. Genital myiasis of a sheep by Wohlfahrtia magnifica, in Ghamsar, Kashan, Iran. Bangladesh Journal of Medical Science 2014; 13(3): 332-5. ## [DOI:10.3329/bjms.v13i3.15451]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Motevali Haghi S, Aminzadeh Gohari R, Akbarzadeh K, Enayati A, Dehghan O, Nikookar S, et al . Diversity Assessment and the effect of Temperature and Humidity on the Relative Abundance of Medically Important Fly Species in Fouladshahr, Isfahan Province. armaghanj 2023; 28 (5) :704-715
URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3467-fa.html

متولی حقی فرزاد، امین زاده گوهری رسول، اکبرزاده کامران، عنایتی احمدعلی، دهقان امید، نیکوکار حسن، و همکاران. و همکاران.. بررسی تنوع گونه‌ای و تأثیر دما و رطوبت بر وفور نسبی مگس‌های مهم از نظر پزشکی در شهرستان فولادشهر اصفهان. ارمغان دانش. 1402; 28 (5) :704-715

URL: http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3467-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 28، شماره 5 - ( 6-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
ارمغان دانش Armaghane Danesh
Persian site map - English site map - Created in 0.06 seconds with 39 queries by YEKTAWEB 4700